پيشگفتار

از جمله مباحث مهمّ فقه، بحث درباره آداب تجارت و معامله و فروع و شعب آن است كه از زمان شيخ الطّائفه تا عصر حاضر، همواره، مطرح و مطمح نظر بوده است. از بهترين تأليفاتى كه در اين موضوع به رشته تحرير كشيده شده است كتاب المكاسب اثر شيخ الفقهاء و استاذ المجتهدين، شيخ مرتضى انصارى ... قدّس سرّه الشّريف ... است.

با ظهور شيخ انصارى، فقه جعفرى وارد مرحله تكاملى خود شد. آن بزرگوار با تأسيس مبانى جديد، به نحو بارز و بى‌سابقه‌اى، بر عمق و دقّت نظر مباحث فقهى افزود. كتاب ديگر شيخ، فرائد الاصول معروف به رسائل، نيز در تكامل مباحث اصول تأثير عميق بر جاى نهاده است. شدّت و وسعت تأثير آن مرحوم در آراء و نظريات فقه و اصول چنان بوده است كه تا زمان حاضر كتب وى در مراحل عالى حوزه‌هاى علميّه تدريس مى‌شود و گروه بزرگى از علماى زبده و فقهاى طراز اوّل به شرح آثار او يا تأليف كتابهاى مستقل به سياق آنها همّت گماشته‌اند.

از جمله بزرگانى كه در عصر حاضر به اين مهّم پرداخته‌اند، حضرت آية اللّه العظمى امام خمينى ... مدّ ظلّه العالى ... است.

معظّم له در خلال سالها تدريس خارج فقه در حوزه‌هاى قم و نجف اشرف، علاوه بر تأليفات ديگر فقهى‌[1]، هفت جلد كتاب نيز در زمينه آداب و احكام تجارت و معامله نگاشته‌اند، دو جلد اوّل،

[1] - از آن جمله است: كتاب الطّهاره، كتاب الخلل فى الصّلوة، ...