جهانى شدن؛ ويژگى سخت‌افزارى- نرم‌افزارى‌

چنان‌كه از ويژگى‌هاى چهارگانه برمى‌آيد، جهانى شدن عمدتا ويژگى سخت‌افزارى دارد. به تعبير دقيق‌تر، جهانى شدن فرصت يا وضعيتى است براى تحقق ابعاد نرم‌افزارى. رابرتسون (رابرتسون، پيشين) و عماد افروغ اين نكته را مطرح كرده‌اند كه آيا جهانى شدن امكان وجودى دارد يا خير؟ پاسخ عماد افروغ پراهميت مى‌نمايد. او معتقد است:

وجهى از جهانى شدن امكان وجودى ندارد، نه اين كه هيچ جهانى شدنى امكان ندارد؛ جهانى شدنى امكان وجودى دارد كه به يك ارزش‌نمايى و حقيقة الحقايق برگردد (افروغ، پيشين).

او با رد جهانى شدن غربى و موجود، اين نكته را يادآور مى‌شود كه «جهانى شدن دينى، امكان وجودى دارد».

در واقع قرائت‌هاى مختلف جهانى شدن، نوعى ارائه نرم‌افزار براى پديده جهانى شدن هستند. به اين معنا كه صبغه غربى مدرن يا پسامدرن اين تفسيرها تنها به ابعاد عارضى جهانى شدن برمى‌گردند. جهانى شدن همانند ظرفى است براى تحقق يك محتوا. چنين محتوايى گاه از غرب گرفته مى‌شود و گاه از دين. محتوا ويژگى نرم‌افزارى دارد و رنگ‌هاى مختلفى مى‌گيرد؛ در حالى كه جهانى شدن به مثابه يك فرايند، امرى متعين است.

بدين جهت، مى‌توان محتوا و نرم‌افزار مناسبى را در ظرف جهانى شدن مطرح كرد. و به نظر مى‌رسد، آموزه مهدويت اسلامى به خوبى و كاملا مى‌تواند چنين نقشى را ايفا نمايد.