نتيجه‌گيرى‌

همان‌طور كه گفته شد، يكى از دشوارى‌هاى بحث از مفهوم سياست، ابهام در تعاريف و معنى آن است. امّا اين دشوارى، باعث نشده است كه مكتب‌هاى دينى، سياسى، اجتماعى و ... از ارائه‌ى نظرات خود در اين وادى كوتاهى نمايند؛ زيرا به طور كلى هيچ مكتبى نمى‌تواند با توجه به اهميت موضوع سياست از گفت‌وگو و ارائه‌ى نظر درباره‌ى آن خوددارى كند.

1) فرق اساسى سياست اسلامى با سياست غربى در اين است كه سياست اسلامى بر مدار «هدايت» و سياست غربى بر مدار «قدرت» مى‌چرخد.

2) رابطه‌ى دين و سياست در اسلام، يك رابطه‌ى منطقى و ماهوى است و اين دو، لازم و ملزوم يكديگر و جدايى‌ناپذير مى‌باشند.

3) ديدگاه اسلامى، نسبت به هستى جامعه و انسان، با ديدگاه غربى از نظر مبانى، اختلاف اساسى دارد.

4) سياست اسلامى داراى اصولى همچون امامت و رهبرى، بسط عدالت اجتماعى، دفاع از حقوق مردم بوده كه همه‌ى آن‌ها براى رسيدن به هدف سعادت انسان است.

5) تفاوت غايت سياست اسلامى با غايت سياست غربى، در رسيدن به سعادت است؛ درحالى‌كه سعادت در ديدگاه اسلامى به معناى تكامل نفس‌