بنابراين يكى از اصول مهم سياست اسلامى، اصل عدالت اجتماعى است كه آرمان انسان محسوب مى‌شود و تحقق آن نيز در جامعه، به آموزه‌هاى آسمانى نياز دارد؛ زيرا حيات سياسى بايد براى رفاه عموم مردم تنظيم شود و براى برقرارى اين كار، جامعه نيازمند حاكم و قوانينى است كه عادلانه باشد. چون اگر انسان‌ها به حال خود واگذارده شوند، به دنبال منافع شخصى خود رفته و تسليم هواها و خواسته‌هاى فردى مى‌شوند. نتيجه‌ى اين كار هم چيزى جز بى‌نظمى و فساد در جامعه نيست. پس بدون اصل عدالت كه منشأ نظم و ثبات است، سياست وجود خارجى پيدا نمى‌كند.[1]

3) اصل دفاع از حقوق انسان‌ها

از آنجا كه بحث درباره‌ى «حق» هميشه با بحث از «عدالت» همراه است، براى روشن سدن اين مفاهيم، به طور جداگانه به بحث در مورد هريك از آنها خواهيم پرداخت.

حق عبارت از سلطه و اختيارى است كه فرد در برابر ديگران با اشياء دارد.

به بيان ديگر، حق امرى اعتبارى است كه به سبب آن فرد شايستگى بهره‌بردارى از چيزى را مى‌يابد و ديگران نيز به رعايت آن موظف هستند؛ مانند حق پدر و مادر در برابر فرزندان يا حق زوجين در برابر يكديگر.[2] انديشمندان، حق (حقوق) را به شرح زير تقسيم كرده‌اند:

[1] - فوزى مترى نجار،« سياست در فلسفه سياسى اسلام»، معارف، شماره 3، ص 89- 68، به نقل از اخوان كاظمى، بهرام، عدالت در نظام سياسى اسلام، ص 90.

[2] - عبد اللّه نصرى، پيشين، ص 203.