حقوق افراد از ديدگاه اسلام‌

براى روشن شدن اين موضوع بايد به يكى از مباحث جدى كه در بين فلاسفه حقوق عالم مطرح است، و جوابهاى مختلفى به آن داده شده است توجه شود و آن اينست كه اصولا ريشه حق چيست؟ اينكه مى‌گوييم فلان كس حق دارد يا ندارد اين حق از كجا پيدا مى‌شود؟ بر چه اساسى مى‌توانيم بگوئيم كسى حق دارد كارى را انجام بدهد يا حق ندارد؟ مكاتب مختلفى در فلسفه حقوق هست مانند مكاتب حقوق تاريخى، پوزيتيويسم، حقوق طبيعى و مكاتب حقوقى ديگر كه هر كدام جوابهاى مختلفى داده‌اند. اسلام در اين زمينه نظر خاصى دارد يعنى براساس بينش توحيدى اسلام اصل همه حقوق بايد برگردد به خداى متعال. چون هستى از اوست و هر كسى هر چه دارد از اوست هم در امور تكوينى: ما و هر چه داريم از خداست انا للّه و و همه چيز من الله است، و هم امور تشريعى بايد مستند به خداى متعال باشد. اين بينش كلى ماست در زمينه اينكه حق اصلا از كجا پيدا مى‌شود، جواب اين است كه حق را خدا مى‌دهد اما آيا خدا به همه انسانها يكسان مى‌دهد يا اينكه براى بعضى بندگانش حق خاصى مى‌دهد و براى بعضى كمتر يا بيشتر؟ اجمالا مى‌دانيم كه خدا به انبياء حقوقى داده كه به ديگران نداده، به پدر و مادر حقى داده و فرزند هم حقى دارد اما آيا اراده‌الهى گزافى است يعنى خدا بدون ملاك به كسى مى‌گويد كه به تو حق دادم و به ديگرى مى‌كويد كه حق ندارى، يا ملاك خاصى در نظر است؟ و اگر ملاكى دارد، آن ملاك چيست؟ ملاك حقوقى كه خداوند به بندگان مى‌دهد موقعيتى است‌