بخش پنجم: مبناى حقوق درنظام اسلامى‌

چكيده‌

پس از بررسى مبانى و مقومات دمكراسى در غرب و اسلام، آنچه كه در ساختار و زيربناى يك نظام سياسى لازم است مورد توجه قرار گيرد بحث حقوق افراد در نظام اسلامى است.

در اين خصوص در فلسفه حقوق بحث تابعيت مورد بحث و بررسى قرار مى‌گيرد. در اسلام مرز جغرافياى براى تعيين تابعيت افراد وجود ندارد و براساس معتقدات اسلامى جامعه بشرى با ظهور امام زمان (عج) بسوى وحدت جهانى ميل خواهد كرد و در اين حالت تابعيت افراد مانند آنچه كه معمول و مرسوم است نه مرزهاى جغرافيايى، بلكه اعتقاد افراد به اسلام و الزام و التزام ايشان به دين و مبانى اسلام است. در نظام اسلامى حقوق افراد و درجه‌بندى ايشان در نظام سياسى با توجه به پايبندى و التزام عملى به اسلام و احكام اسلامى است. لذا آنچه كه در تعيين جايگاه افراد در اين مقوله ملاك اصلى و عملى است ميزان و درجه تقّيد ايشان به مبانى و ارزشهاى اسلامى است و جايگاه افراد در اين نظام با توجه به همين ميزان تعيين و تبيين مى‌شود.