حوزه سياست، انگيزه لازم براى حضور مردم در صحنه اين كشورها را فراهم نمود.

غرب و به‌ويژه آمريكا- كه در خاورميانه عربى با واقعيت ناآرامى‌ها و انقلاب‌هاى مردمى مواجه شده است- براى كنترل اوضاع و حفظ منافع خود شديداً به تكاپو افتاد. در بعضى مانند تونس و مصر به‌دليل اهميت ويژه شمال آفريقا به پشتوانه ارتش، سران كشور را وادار به استعفا كرد تا با تظاهر به طرف‌دارى از مردم، از پيروزى انقلابى‌ها و ايجاد رژيم‌هاى ضدغربى ممانعت كند و در ايجاد رژيم‌هاى جديد، خود را شريك نمايد. در بعضى نيز مانند بحرين و يمن زمينه مداخله خارجى- عربستان سعودى و امارات- را فراهم آورد و در دسته‌اى ديگر نيز مانند ليبى- كه پيشرفت سريع انقلاب احتمال ايجاد اولين حكومت اسلامى در جهان عرب را نشان مى‌داد- در ظاهر، به‌عنوان دفاع از انقلابى‌ها به مداخله مستقيم نظامى روى آورد. به‌علاوه سخنان برخى از سران تركيه مانند رجب طيب اردوغان نخست‌وزير اين كشور در سفر به شمال آفريقا در شهريور 1390، مبنى بر اينكه كشورهاى عربى نبايد به‌دنبال تشكيل حكومت اسلامى باشند و بايد رژيم‌هاى لائيك پديد آورند نيز در راستاى تلاش غربى‌ها براى كنترل انقلاب‌هاى عربى قابل تفسير است.

آنچه تاكنون درباره اين حركت گسترده منطقه‌اى مشخص است اين است كه:

1. درحالى‌كه غرب اين حركت‌ها را به‌اصطلاح بهار عربى و فقط براى مسائل اقتصادى يا آزادى‌هاى ليبرالى مى‌خواند، اين حركت‌ها را بايد بيدارى اسلامى و اسلام‌گرا خواند. در همه اين كشورها نقش گروه‌هاى اسلام‌گرا، قاطع و پررنگ است. مساجد و نمازهاى جمعه، نقطه شروع اعتراضات بوده، شعار الله اكبر، شعار هميشگى و اصلى آنان است. در مصر، اخوان‌المسلمين، در تونس، جنبش رنسانس اسلامى، در اردن، جبهه عمل اسلامى، در يمن، ائتلاف براى اصلاحات، در مراكش، حزب عدالت و توسعه و در بحرين، جنبش الوفاق فعال‌اند. در برخى از اين كشورها اسلام‌گرايان، رهبرى حركت را در اختيار دارند، آنها واجد شرايط در دست گرفتن حكومت‌اند؛ زيرا سازمان‌يافته‌تر از ديگران و داراى تجربه‌اند و در بسيج عمومى قوى بوده، از طرف شبكه گسترده‌اى از طرف‌داران حمايت مى‌شوند.[1]

[1].El -Amir ,"The Islamist Challenge ",AL -Ahram ,P .7 -31 .