[تصوير] تعدادى از قراسوران‌ها

______________________________
(1). تلگراف ممتاز الدوله از جلفا به وزارت امور خارجه، 29/ 12/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 45، پ 42، ص 31.

(2). تلگراف كارگزارى اردبيل به وزارت خارجه، 27/ 11/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 45، پ 16، ص 30.

(3). مراسله سفارت فرانسه به وزارت خارجه، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 5، پ 21، ص 2.

(4). ميرزا ابو طالب خان شيروانى (بنان السلطان) فرزند سردار عبد اللّه خان شيروانى در اصفهان متولد شد. سال تولد وى در مجله آينده شم 6- 4 حدود سال 1899/ 1278 ش، ذكر شده است ولى در كتاب زندگينامه رجال و مشاهير ايران سال 1269 به عنوان سال تولد او نقل شده است. با آغاز نهضت مشروطيت، به صف آزاديخواهان پيوست و از فعالان جنبش مشروطه بود.

انجمن و مدرسه رشديه را كه سومين مدرسه جديد اصفهان بود، تأسيس كرد. در حادثه بمباران مجلس و پيشامد استبداد صغير، تحت تعقيب قشون استبداد قرار گرفت و خانه‌اش غارت و ويران شد. پس از اين حادثه، به همراه حاج سيد اسد اللّه اصفهانى به عتبات عاليات گريختند. شيروانى پس از پيروزى مشروطه به اصفهان بازگشت. در سال 1919 م (1298 ش) شيروانى در اصفهان روزنامه ميهن را چاپ و منتشر كرد. شيروانى در فروردين 1299 به جهت انتقاد از ماژور فضل اللّه خان رئيس ژاندارمرى اصفهان، دستگير و زندانى شد و پس از مدتى تحت الحفظ به تهران اعزام شد. شيروانى پس از آزاد شدن ديگر به اصفهان بازنگشت و در سال 1921 م در تهران روزنامه ميهن را چاپ و منتشر كرد. اين روزنامه در اسفند 1304 توقيف شد و اين توقيف تا پس از شهريور 1320 نيز ادامه داشت. شيروانى در دوره‌هاى پنجم و ششم مجلس شوراى ملى به نمايندگى از مردم شهرضا (قمشه) به مجلس راه يافت. شيروانى در مجلس مؤسسان نيز عضو بود. ابو طالب شيروانى در سال 1927 م به مناسبت برگزارى دهمين سال انقلاب اكتبر به مسكو رفت.

شيروانى روزنامه ميهن را مجددا در سال 1322 در تهران منتشر كرد. موضع سياسى روزنامه در ابتدا دست چپى و عضو جبهه آزادى و سپس از شهريور 1324 به شدت متمايل به راست بود كه به كلى مخالف سرسخت استقرار قواى شوروى در آذربايجان شد. ولى پس از مدتى رويه اعتدال پيشه كرد.

شيروانى در شهريور 1325 به جرم شركت در شورش بختيارى‌ها دستگير و بعد از دو ماه آزاد شد. (تاريخ جرايد و مجلات ايران، ج 4، ص 249- 248؛ زندگينامه رجال و مشاهير ايران، ج 4، ص 160- 157؛ تاريخ انقلاب مشروطيت، ج 3، ص 501- 498؛ مدرس مجاهدى شكست‌ناپذير، ص 95؛ مجله آينده، س 1372، ش 6- 4، ص 402).

(5). روزنامه ايران، 28/ 12/ 1300، ص 1.

(6). تلگراف محمد بختيارى به وزير جنگ، 27/ 12/ 1300، اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى، س 1300، پ 97، ص 4.

(7). تلگراف وزير جنگ به حكومت اصفهان، 29/ 12/ 1300، اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى، س 1300، پ 97، ص 2.

(8). كربلائى ابراهيم برادر حاج احمد كسمايى بود. مدتى از شكست نهضت جنگل و مرگ ميرزا كوچك خان نگذشته بود كه كربلايى ابراهيم معروف به كبريت خان سر به شورش برداشت. وى مبارزه خود را در اطراف فومن آغاز كرد. سرانجام قزاق‌ها جنگل فومن را محاصره كردند و خوانين محلى نيز افراد مسلح خود را در اختيار نيروهاى دولتى قرار دادند. همكارى موثر نيروهاى محلى كه به تمام زواياى جنگل آشنايى داشتند بالاخره موجبات دستگيرى كربلائى ابراهيم و يارانش را فراهم ساخت. اعدام كربلائى ابراهيم در رشت نقطه پايان اين قيام بود. (كتاب گيلان، ج 2، ص 111).

(9). گزارش رئيس گمركات به مركز، 27/ 12/ 1300، اسناد ملى ايران، شم ت 240008484.

(10). تلگراف رئيس اركان حرب كل قشون به رئيس اركان حرب لشكر جنوب، 27/ 12/ 1300، اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى، س 1300، پ 97، ص 6.