مداخله كند. حمايت بركنى از افراد شرور كه از اجزاى كمپانى بودند، 7 باعث اعتراض حكومت سلطان‌آباد شده بود، زيرا كنسولگرى انگليس نيز حامى بركنى بود و به بهانه اينكه، عوامل تجارتخانه بايد در كارگزارى محاكمه شوند از محاكمه افراد شرور در محاكمات داخلى جلوگيرى مى‌كردند.

كارگزارى سلطان‌آباد در اعتراض به اين اعمال كنسولگرى به آنان يادآور شد كه حق مداخله در اين امور را ندارند، زيرا مسائل حقوقى قضائى افراد مذكور مربوط به محاكمات داخلى مى‌باشد. 8

* صدور مجوز معاينات در مدرسه حقوق‌

وزارت امور خارجه بنا به تقاضاى وزارت عدليه به دكتر «ويلهلم» اجازه داد، معاينات طبى و ساير كارهايى را كه از آن وزارتخانه به وى رجوع داده مى‌شود، در حضور شاگردان خود در مدرسه حقوق انجام دهد. 9

[تصوير] استاد و دانشجويان پزشكى‌

[تصوير] دانشجويان پزشكى در حال آموزش‌

______________________________
(1). روزنامه حقيقت، 29/ 1/ 1300؛ مراسله كارگزارى تبريز به وزارت امور خارجه، 21/ 11/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 45، پ 42، ص 168.

(2). خاطرات و خطرات، ص 334؛ جنبش ميرزا كوچك خان بنابر گزارش‌هاى سفارت انگليس، ص 125.

(3). پس از فروپاشى نهضت جنگل خالو قربان و افرادش به نيروهاى دولتى پيوسته، براى مقابله با سميتقو به آذربايجان اعزام شدند. بخشى از اين نيروها در ساوجبلاغ و بخشى در تبريز مستقر بودند (يادبودهاى انقلاب گيلان، صص 148- 132).

(4). روزنامه حقيقت در اين‌باره نوشت: «... يغماگران تنها قزاق نبوده، عده خالو قربان نيز در آن حيص و بيص، داد بيداد راه داده، بازارچه خيابان را جاروب غارت كشيدند ...» مخبر السلطنه هدايت نيز در كتاب خاطرات و خطرات در دو مورد به نقش خالو قربان و افرادش در چپاول شهر اشاره كرده است. «... خالو قربانيان در شهر متفرق و منتظر موقعى براى چاپيدن ...» و در جاى ديگر آورده است «... خالو قربانى‌ها موقع بدست آورده بودند ...»

(5). روزنامه حقيقت، 29/ 2/ 1301؛ خاطرات و خطرات، ص 334 و 332.

(6). تلگراف كارگزارى اصفهان به وزارت خارجه، 23/ 11/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 48، پ 1، ص 19.

(7). در همان روز فردى به نام محمد خان حرآبادى از عوامل تجارتخانه مذكور با فرد ديگرى به نام حبيب اللّه خان درگير مى‌شوند كه منجر به تيراندازى مى‌شود، حكومت سلطان‌آباد (اراك) آنان را تحت تعقيب قرار داده بود تا به مجازات برساند. ولى تجارتخانه و كنسولگرى انگليس مدعى بودند چون محمد خان عامل آن تجارتخانه است بايد در كارگزارى محاكمه شود.

كارگزارى اراك نپذيرفته و به آنها پاسخ داد حق مداخله در اين كارها را ندارند. پاسخ كارگزارى باعث درگيرى تجارتخانه و كنسولگرى انگليس شده بود. (اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 48، پ 5، ص 8).

(8). مراسله كارگزارى عراق (اراك) به وزير خارجه، 19/ 11/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 48، پ 5، ص 8.

(9). مراسله وزير امور خارجه به دكتر ويلهلم، 19/ 11/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 43، پ 22، ص 1.