نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 471
شد. 9
* پيشنهاد صليب سرخ 10
ژنو براى تشكيل انجمنهاى صليب سرخ در ايران
شرحى از كميته بين المللى صليب سرخ ژنو براى تشويق ايران به تشكيل
انجمنهاى صليب سرخ به وزارت امور خارجه رسيد. در اين مشروح آمده است، ممالكى كه
داراى مجامع صليب سرخ نباشند خيلى كم و از تعداد آنها روزبه روز كاسته مىشود.
بعلاوه صليب سرخ دامنه فعاليتهاى خود را توسعه داده و مانند بدو تأسيس، كارش
منحصر به استمداد مجروحين نبوده بلكه براى جلوگيرى از امراض مسرى و مشكلات عمومى
نيز اقدام مىنمايد. كميته بين المللى صليب سرخ ابراز اميدوارى كرد دولت ايران كه
قرارداد ژنو را از 5 دسامبر 1874 م، امضا نموده، در آيندهاى نزديك، يك مجمع صليب
سرخ تأسيس نمايد. 11
______________________________
(1). تلگراف كارگزارى بوشهر به وزارت خارجه،
29/ 9/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 51، پ 2، ص 193.
(2). تلگراف كارگزارى آذربايجان به وزارت خارجه،
29/ 9/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339، ك 45، پ 10، ص 51.
(8). ترتيب معرفى بدين قرار بود كه افراد
مىبايست داراى تذكره باشند يا دو نفر معرف و شاهد داشته باشند (اسناد وزارت
خارجه، س 1300، ك 49، پ 2، ص 5).
(9). تلگراف از استرآباد به رياست وزرا، 29/
9/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 49، پ 2، ص 5.
(10). اولين كنفرانس بين المللى در سال 1864
به پيشنهاد ناپلئون سوم امپراطور فرانسه در ژنو تشكيل شد و دولتهاى شركتكننده در
اين كنفرانس تصميم گرفتند كه هيئتهايى به نام صليب سرخ در كشورهاى خود تشكيل دهند
تا كمكهاى انساندوستانه و امدادرسانى چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ را به
آسيبديدگان برسانند و كشورهاى عضو صليب سرخ جهانى به دليل اينكه سوئيس بانى و
مؤسس چنين نهاد انساندوستانه و امدادرسانى بود براى احترام و قدردانى از اين كشور
با اقتباس از پرچم آن- كه صليب سفيد در متن سرخرنگ قرار دارد- پيشنهاد نمودند كه
صليب سرخ در متن سفيد، پرچم اين نهاد بين المللى باشد. هرچند ايران ده سال بعد
يعنى در سال 1874 ميلادى عضو اين نهاد بين المللى شد. اما تا سال 1906 هيچ نوع
حساسيتى نسبت به پرچم آن نشان نداد. در اين سال برخى از دولتها از جمله ايران،
ضمن ابراز همراهى با اجراى مفاد قرارداد صليب سرخ جهانيف بر لزوم استفاده از نشان
ملى خود تأكيد گذاردند. اما كشورهاى اروپايى با اين موضوع موافق نبودند. در اين
كنفرانس عبد الصمد خان ممتاز السلطنه سفير ايران در پاريس طى نطقى اظهار داشت با
اينكه صليب مذهبى مورد احترام آئين اسلام است و نبايد ذرهاى بىاحترامى نسبت به
صليب عيسى نمود اما به دليل پارهاى ملاحظات تاريخى و از آنجايى كه سابقا صليب
علامت جنگ و جهاد با ممالك اسلامى بوده شايد اثر سوئى در بين مسلمانان داشته باشد
و اينان پذيراى خدمات تحت پرچم صليب سرخ نشوند. بنابراين درخواست كرد كه اجازه
داده شود كشورها علامت ملى خود را داشته باشند. بالاخره با تلاشهاى ممتاز
السلطنه، شير و خورشيد سرخ، رسما مجرى و نهاد ايرانى مورد تأييد صليب سرخ براى
امدادرسانى و كمكهاى انساندوستانه قرار گرفت. اما دولتين بزرگ از اين امر خشنود
نبودند؛ در كنفرانس صحّى بين المللى پاريس به سال 1907 م، دولتين روس، انگليس و
آلمان با ايجاد مريضخانه دولتى و مريضخانه دولتى و قرنطينههاى مورد تأييد نهاد
بين المللى صحى در نواحى مرزى و بنادر ايران تحت بيرق ايران مخالفت كرده و هنگامى
كه دولت سعى كرد در جزيره هرمز مريضخانهاى تحت بيرق خود با مستحفظين ايرانى برپا
كنند دولت انگليس با آن مخالفت نمود. (مجله شير و خورشيد سرخ ايران، س 1304، شم 1،
ص 9 و 10؛ حبل المتين، س 1324 ق، شم 8، ص 16؛ اسناد وزارت امور خارجه، س 1325 ق، ك
22، پ 3).
(11). مراسله كميته بين المللى صليب سرخ به
وزير خارجه، 29/ 9/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 300، ك 32، پ 9، ص 66.
نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 471