فرخى 1
مدير روزنامه طوفان يكى از اشعار ضد انگليسى خود را با عنوان «لرد كرزن عصبانى شده
است»، در اين نشريه به چاپ رساند كه بخشهايى از اين شعر در ذيل آمده است: 2
[تصوير] فرخى يزدى مدير روزنامه طوفان
ما
بزرگى به حقارت ندهيم
گوش
بر حكم سفارت ندهيم
سلطنت
را به امارت ندهيم
چونكه
ما تن به اسارت ندهيم
لرد
كرزن عصبانى شده است
داخل
مرثيهخوانى شده است
حال
«مارلينگ» تو را فهميديم
«كاكس»
را گاه عمل سنجيديم
كودتا
كردن «فرمان» ديديم
آنچه
رفتيم چو برگرديديم
لرد
كرزن عصبانى شده است
داخل
مرثيهخوانى شده است
______________________________
(1). محمد فرخى يزدى در سال 1267 ش، برابر
با 1306 ق در يزد چشم به جهان گشود و علوم مقدماتى را در آن شهر فراگرفت. چون ذوق
سرودن شعر داشت، افكار انقلابى خود را به نظم درآورد. فرخى در اوايل مشروطيت و
تشكيل حزب دموكرات ايران از دموكراتخواهان يزد گرديد و در نتيجه سرودن اشعار
انقلابى، حاكم يزد دستور داد دهان او را با نخ و سوزن بدوزند. وى در سال 1328 ق،
به تهران آمد و اشعار و مقالات خود را در جرايد منتشر مىكرد. فرخى در جنگ جهانى
اول به بغداد و كربلا رفت و پس از آنكه مورد تعقيب انگليسيان قرار گرفت ازاينرو،
به ايران بازگشت.
فرخى به علت مخالفت با قرارداد 1919 سه ماه در زندان افتاد و پس از
آزادى در سال 1300 ش روزنامه طوفان را منتشر كرد. فرخى در دوره هفتم مجلس شوراى ملى
از سوى مردم يزد به مجلس شوراى ملى راه يافت ولى بعدها مجبور به مهاجرت به برلين
آلمان گرديد و در سال 1312 به تهران بازگشت. سرانجام فرخى در 25 مهرماه 1318 ش، به
دستور رضا شاه در زندان كشته شد. (ديوان فرخى يزدى، مقدمه).