نام کتاب : روز شمار تاريخ معاصر ايران نویسنده : فراهانى، حسن جلد : 1 صفحه : 282
شنبه 21 مرداد 1300/ 13 اوت 1921/ 8 ذى
الحجه 1339
* موافقت لنين با نظرات روتشتين درباره ايران
لنين در پاسخ به نامه «روتشتين»
1 (به تاريخ 26 تير 1300) مبنى بر عدم دخالت شوروى در ايران، نوشت:
«من هم با سياست مدبرانه شما در ايران كاملا موافقم. من نظرات طرف ديگر را
نشنيدهام، اما فكر نمىكنم ديدگاههاى اصلى شما را بتوان مردود شمرد.»
وى در ادامه افزود: «چرا مطلبى درباره ايران نمىنويسيد كه به همه ما
فرصت دهد يك بررسى كلى درباره چنين كشور جالبى، كه براى همگى ما تا اين اندازه
ناشناخته است، به عمل آوريم؟» 2
* فرار امير مؤيد و پسرانش به جنگل
امير مؤيد و دو پسرش كه يكى از آنها به نام سيف اللّه خان در درگيرى
با نظاميان دولتى زخمى شده بود. به همراه شش نفر از نوكرانش به جنگل فرار نمودند.
تلفات آنها در جنگ اخير شصت نفر كشته بود و هفتاد و هشت قبضه تفنگ نيز از آنان به
غنيمت گرفته شد. 3
* تقاضاى آمريكا براى اطلاع از كليه قراردادهاى ايران پس از جنگ
جهانى اول
وزارت امور خارجه آمريكا از دولت ايران درخواست كرد رونوشتى از كليه
قراردادهايى را كه ايران پس از خاتمه جنگ جهانى اول (يازدهم نوامبر 1918) امضا
كرده، براى دولت آمريكا ارسال كند. 4
* گزارش وابسته نظامى فرانسه در تهران درباره مطبوعات ايران
امروز وابسته نظامى فرانسه در تهران گزارش مفصلى درباره مطبوعات
ايران به وزارت خارجه فرانسه ارسال كرد.
در اين گزارش روزنامههاى ايران، ستاره ايران، بامداد روشن، ميهن،
بدر، جنت و توفان كه در تهران منتشر مىشد، مورد بررسى قرار گرفته و تمايلات و روش
سياسى روزنامههاى مذكور تجزيهوتحليل شده بود.
در ادامه گزارش نيز به نام برخى از روزنامههاى شهرستانها، مانند
آزادستان (تبريز)، كارگر 5
(خوى)، بيستون 6 (كرمانشاه)، مصطفوى (بوشهر) و رستگار (قشمه) اشاره شده بود. 7
______________________________
(1). روتشتين به لنين نوشته بود «... ايران
كشور عقبماندهاى است و طبقه كارگر قابل ذكرى ندارد ... صدور انقلاب به چنين
كشورى موجب بروز مشكلات بىپايان در ارتباط با دولت شاه و انگليس مىشود و احتمالا
هم به پيدايش يك ايران كمونيستى منجر نمىشود».(Men
and Politics ,P .631)
.
(2).
Lenin to Rothstein, 31, Aug, 1291( in reply to Rothstein's Leter
date 71 July )Lenin, collected worKs, vol, 54, pp, 542- 55 (
. (3). روزنامه ايران، 16/ 6/ 1300، ص 2 و 3.
(4). اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 1، پ 1.
(5). روزنامه كارگر در شهر خوى به مديريت و
صاحبامتيازى مير محمد ماكوئى تأسيس و در سال 1299 ش، منتشر شده است (تاريخ جرايد
و مجلات ايران، ج 4، ص 116 و 117).
(6). روزنامه بيستون در كرمانشاه به مديريت
صديق دفتر در 1325 ق، تأسيس شد. پس از مدتى تعطيلى در 1304 ش، به مديريت ميرزا
مهدى خان فرهپور در همان شهر مجددا منتشر گرديد. (تاريخ جرايد و مجلات ...، ج 2، ص
8).