* تصرف محمدآباد و لطف‌آباد توسط ژاندارم‌ها

نظاميانى كه از مشهد براى دستگيرى زبردست خان به سمت محمدآباد و لطف‌آباد 9 اعزام شده بودند امروز توانستند اين دو منطقه را تصرف كنند، ولى زبردست خان توانست به روسيه فرار كند. محمد تقى خان پسيان ضمن اعلام اين خبر به رئيس الوزراء، خواست تا در زمينه توقيف و تسليم زبردست خان با وزيرمختار دولت روسيه مذاكره شود. 10

* وارد كردن سكه‌هاى ايرانى ضرب شده در روسيه به آستارا، انزلى و رشت‌

از آستارا به وزارت فلاحت و تجارت و فوايد عامه گزارش رسيد تعداد زيادى سكه پنج قرانى كه در روسيه ضرب شده در آستارا مشاهده شده است و چند مرتبه نيز روس‌ها براى خريد جنس اين سكه‌ها را وارد كرده‌اند 11، همچنين تاكنون مقدار زيادى از اين سكه‌ها براى مصارف قشونى به انزلى و رشت نيز وارد شده است. 12

______________________________
(1).

Pierson Dixon to Curzon, 41 May 1291. Fo 173/ 7246

. (2). روزنامه ايران، 24/ 2/ 1300، ص 1.

(3). تقى نبوى ملقب به معزز الدوله، فرزند ابو القاسم نبوى در 1301 ق، در تهران متولد شد. تحصيلات مقدماتى را در تهران انجام داد و چندى در تبريز و سپس در قفقاز مشغول تحصيل شد و زبان روسى و فرانسه را فراگرفت.

در 1318 ق، در وزارت امور خارجه استخدام گرديد و عضو غيررسمى در كارگزارى آذربايجان شد. پس از آن كنسول در باطوم و سپس كنسول در عشق‌آباد گرديد.

ديگر مشاغل وى عبارتند از: كارگزارى خراسان و سيستان، رئيس اداره تحريرات روسيه و ژنرال قنسول قفقاز. تقى نبوى كه در سال 1332 ق، لقب معزز الدوله گرفت.

تقى نبوى در ارديبهشت 1300 در ترميم كابينه سيد ضياء الدين طباطبائى به جاى محمود جم به وزارت امور خارجه منصوب گرديد و قريب يك ماه وزير امور خارجه بود. پس از سقوط كابينه سيد ضياء الدين، وى به سمت ژنرال قنسول ايران در هندوستان منصوب شد. مدت نسبتا مديدى داراى اين سمت بود، سپس ژنرال قنسول ايران در قفقاز گرديد. آنگاه ژنرال قنسول ايران در بيروت شد. در 1309 ش، به سمت وزيرمختار ايران در بغداد تعيين گرديد و تا 1311 در آن سمت بود. در 1318 ش، به رياست هيئت‌مديره شركت مختلف شيلات ايران و شوروى برگزيده شد و ساليانى چند در آن سمت استوار بود. در 1325 پس از پايان جنگ جهانى دوم، مجددا روابط سياسى ايران با چكسلواكى برقرار گرديد و تقى نبوى با سمت وزيرمختار به پراگ رفت و اين مأموريت، تا شهريور 1329 دوام داشت. در 1340 ش، در سوئيس درگذشت. (زندگى‌نامه و شرح حال وزراى امور خارجه، ص 217).

(4). اسناد وزارت خارجه فرانسه، مجلد 17، ص 144؛ زندگانى سياسى، اجتماعى سيد ضياء الدين طباطبائى، ص 229.

(5). گزارش‌هاى كنسولگرى انگليس در مشهد، ص 66.

(6). قهقهه نام جايى در ولايت طوس و دهى از دهستان ميان ولايت در حومه شهرستان مشهد مى‌باشد.

(7). آرتق نام ايستگاهى در مرزهاى سابق ايران و روسيه كه از آب گلريز آبيارى مى‌شد و اكنون در مرز ايران و تركمنستان واقع است.

(8). تلگراف حسن كريمى از لطف‌آباد به وزير خارجه، 25/ 2/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 42، پ 35، ص 35.

(9). منطقه لطف‌آباد از توابع دره‌گز بوده و در شمال‌شرقى دره‌گز واقع شده است.

(10). تلگراف محمد تقى خان پسيان به رئيس الوزراء، 24/ 2/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 42، پ 35، ص 30.

(11). در تاريخ 25/ 2/ 1300، ديويزيون قزاق نيز در نامه‌اى محرمانه به رئيس كل بانك شاهنشاهى ايران اطلاع داد كه نمايندگان روسيه هنگام ورود به منجيل دو هزار تومان پنج قرانى مسكوك به سكه مظفر الدين شاه همراه داشتند كه آنها را تحويل داده و حواله گرفتند تا در قزوين دريافت دارند.

(اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 2، پ 19، ص 4).

(12). گزارش از آستارا به وزير فلاحت و تجارت و فوايد عامه، 24/ 2/ 1300، اسناد وزارت خارجه، س 1339 ق، ك 2، پ 19، ص 3.