«على‌بن‌ابيطالب (ع)- اميرالمؤمنين- كه براى رسول خدا همچون هارون بود براى موسى ... نه خلافت به معناى حكومت به دست او افتاد و نه براى قبضه كردن قدرت تلاش و تقاضايى نمود.»[1]

نويسنده كتاب به شيوه به خلافت رسيدن خلفاى سه‌گانه مى‌پردازد و در ادامه بيان مى‌كند: «تنها على (ع) بود كه با رأى امّت و ازدحام و اصرار مردم خليفه شد ... على با استنكاف و عدم تمايل خودش، خليفه مسلمين و اميرالمؤمنين گرديد.»[2]

در پاسخ بايد گفت: حضرت على (ع) حكومت را حقى مى‌دانست كه از سوى خداوند به او واگذار شده و در ابتدا براى رسيدن به آن و گرفتن حقش تلاش و كوشش كرد و چنان كه در سخنان حضرت مشخص مى‌شود، عدّه‌اى آن حضرت را به خاطر تلاش براى گرفتن حقش، متهم به حرص و طمع در امر حكومت نمودند:

«فإنْ أقُلْ يقولون حَرَص على الملك‌

؛ اگر حركتى مى‌كنم مى‌گويند حرص و طمع بر امر حكومت دارد.»[3]

اميرمؤمنان به آنان پاسخ مى‌دهد كه حكومت حقّ مسلم من است:

«انَّما طَلَبْتُ حَقّا لي و انتم تحولونَ بينى وَ بَيْنَهُ وَ تَضْرِبونَ وجهىِ دُونَهُ.»[4]

براى گرفتن حقّ مسلم خود و تصدى مقام حكومت، از صحابه طلب يارى مى‌كند. در اين حركت، حضرت زهرا (س) و دو فرزندش امام حسن و امام حسين (ع) را همراه خود دارد، ولى از ميان صحابه فقط چهار نفر جواب مثبت مى‌دهند. حضرت (ع) در سخنان خود به اين واقعه تلخ مى‌پردازد:

[1] - مهدى بازرگان، آخرت و خدا، هدف بعثت انبيا، صص 45- 44.

[2] - همان، ص 45.

[3] - نهج‌البلاغه فيض الاسلام، خطبه 5.

[4] - همان، خطبه 171.