آميختگى ديانت و سياست در اسلام‌

پرسشى كه مطرح است اين است كه با وجود نصوص متقن در مورد دخالت دين در سياست و نيز با وجود تشكيل حكومت به دست معصومان، آيا مى‌توان با تمسك به برخى ديدگاه‌ها، دين را از صحنه اجتماع به كنار نهاد؟ در صورت جدايى دين از سياست و امور اجتماعى، چگونه مى‌توان آيات و روايات فراوانى چون آيات دال بر جهاد، سياست‌هاى جنگى، امور اقتصادى و ... را توجيه و تأويل كرد؟

با توجه به قلمرو اسلام، عينيت ديانت و سياست را مى‌توان در بستر تاريخ اسلام نشان داد. سيره پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم) ائمه اطهار (عليهم‌السلام) و نيز تلاش‌هاى عالمان دينى در عصر غيبت، گواهى آشكار بر اين همبستگى است.

1. عصر حضور پيامبر: با تأمل در سيره پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم) روشن مى‌شود كه آن حضرت، از اوان بعثت، به اداره جامعه و مسائل سياسى توجه داشتند. اگر مسأله اساسىِ سياست را در حكومت و مديريت جامعه خلاصه كنيم، آن حضرت با مهيا شدن شرايط، حكومت تشكيل دادند. تشكيل حكومت از سوى پيامبر، بدان دليل بود كه حكومت، بخشى از شؤون رسالت پيامبر است. آيات فراوانى در قرآن كريم گوياى اين امر است. مانند" انّا انْزَلْنا الَيْكَ الْكِتاب بِالْحَقّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ الْنّاسِ"[1] و" اطيعُوا اللّهَ وَ اطيعُوا الْرَسُولَ وَ اولِى الْامْرِ مِنْكُمْ". شركت پيامبر و يارانش در جنگ با كفار، نصب واليان، فرستادن سفيران به كشورهاى ديگر در سال هفتم بعثت‌

[1]. نساء/ 105.