7. معرّفى نهضت تاريخ‌ساز كربلا به‌عنوان اسوه؛ چنانكه پيش از اين احاديثى از امامان معصوم عليهم السلام در اين باره نقل كرديم.

8. موكول كردن انتقام به عصر ظهور موعود آل محمد صلى الله عليه و آله. امامان معصوم عليهم السلام در موارد گوناگون از امام زمان، موعود تاريخ، به‌عنوان منتقم خونِ به ناحقّ ريخته امام حسين عليه السلام ياد مى‌كردند. اين مسأله هم باعث سرزندگىِ حماسه عاشورا است و هم دل‌ها را براى يارى دادن به خون خواهان كربلا با طراوت نگاه مى‌دارد. نكته در خور توجّه اين است كه سيّدالشهدا عليه السلام خود نيز در جلسه عشاق در شب عاشورا از امام عصر (عج) به عنوان منتقم خون خود ياد كرد و آن‌گاه كه ياران گفتند: «آن قائم كيست؟» پاسخ داد: او هفتمين فرزند پسرم محمدبن‌على است».[1]

ترديدى نيست كه اهتمام امامان معصوم عليهم السلام، در جلوه‌هاى مختلف به حفظ و بزرگداشت حماسه عاشورا، يكى از عوامل جاودانگى اين نهضت است.

نتيجه‌

آنچه به اختصار بر شمرديم بخشى از اسباب و عواملى است كه راز جاودانگى حماسه طاغوت‌افكن و استكبارشكن كربلا را تشكيل مى‌دهد. اگر كسى چون سيّدالشهدا عليه السلام، حماسه‌ساز عاشورا نبود و ماهيّت حركت او خدايى نبود و اهداف، پيام‌ها، درس‌ها و دستاوردهاى رهايى‌بخش و حيات آفرين او نبود، هرگز اين نهضت اسوه نمى‌شد، بالنده و جاودانه نمى‌گشت و مانند ساير انقلاب‌ها پس از چندى به بايگانى تاريخ سپرده مى‌شد.

بدون ترديد جاودانگى و عظمت چشمگير حماسه عاشورا، همان تحقّق وعده الهى رسول‌خدا صلى الله عليه و آله به فاطمه زهرا عليهما السلام درباب زندگى نسل‌هاى آينده تا روز قيامت است؛ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به دختر گرامى‌اش چنين نويد داده بود:[2]

[1]. مقرم، المقتل الحسين، خطبه امام در شب عاشورا به نقل از اكمال الدين، ج 1، ص 283.

[2]. تبيان، دفتر سوم، ص 53.