پرافتخار اسلامى و قدرتِ روزافزون جهانى در خواهد آمد، به جاى قراردادها و ملت‌هاى مسلمان در اين كشور پرعزت و عظمت با يكديگر هم‌پيمان شوند، روابط برادرى را با هم بر پايه اسلام و ديگر هيچ استوار سازند.

«وَ يُذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ ...» خداى را هم دسته‌جمعى ياد كنند كه «ى‌ دالله مع الجماعه‌» و اسلام دينى است اجتماعى و زندگى‌ساز، و بر پايه هماهنگى و همكارى است حتى در عبادت خدا كه پيوندى است خصوصى با خدا.

آرى حجّ‌البيت بپاخاستن است براى تكميل شايستگى‌هاى زندگى، و هدايت و بركت است براى جهانيان و امن است براى انسان.

حركتى هم‌پاى با خلق‌الله به سوى بيت‌الله و بيت‌الناس: خانه خدا و مردم، به حكم خدا، براى خدا و به مصلحت مردم، نمونه‌اى است از تمامى حركات شايسته به سوى خدا كه زندگى‌ساز است و مردم پرداز.

مناسك حج بيشتر از الفاظ تهى، و گرايشى است پى‌گير با نيت و تصميم به سوى معنى و عمل، و گزارشى است از همه اسلام، اگر هم الفاظى دارد رهگذرى است براى ياد كردن معنى و سپس انجام اعمالِ پر معنى.

مى‌بينيم كه: احرام طواف سعى وقوف عرفات و مشعر الحرام بيتوته منى رمى جمرات قربانى حلق يا تقصير- همه‌اش اعمال است و اشارات، وقوفش نيز كه ظآهراً بى‌عمل و بيكارى است، خود كارى است فكرى و حركتى معرفتى كه آمادگى براى عملِ بيشتر و خالصى است، تنها الفاظى كه در اين همه حركات است لبيك‌ها و نماز طواف است و ديگر هيچ.

و اين خود سرّى است درونى و برونى، نمايش و رژه‌اى است از همه اسلام به چهره همگانى با همگامى مستطيعان، نمايشگاه و ارزگاه ارزش‌هائى است كه جز در نمايشگاه كشور حج يافت نشود.