نام کتاب : درسهايى از فقه سياسى اسلام: اسرار، مناسك، ادله حج نویسنده : صادقى تهرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 42
بنابراين نه بودن زاد و راحله شرط استطاعت
است:[1]- گرچه
برحسب حديث هر كه آنها را داشته باشد با ملاحظه بقيه استطاعتها مستطيع است و نه
آنكه استطاعت مالى در انحصار بودن «زاد و راحله» است، بلكه تنها امكان تهيه اين
پنج شرط كه: 1- عقلش را تا حد كمال علاج كند. 2- موانع شرعى را برطرف سازد. 3- مال
مورد نيازش را فراهم كند. 4- كسالت بدنيش را كه مانع اين سفر است علاج كند. 5-
موانع راه را برطرف سازد اگر توانائى اينها را داشته قطعاً مورد «مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا» است.
پس اگر كسى در اين راه حاجتى به وسيله سوارى ندارد و به قول معروف
«راحلتى رجلاى» است، پاهايش وسيله سوارى اوست، از اين نظر مستطيع است، چنانكه
پيادگان در آيه اعلام حج در صف اوّل مستطيعانند: «يَأْتُوكَ
رِجالًا ...» پيادگان بيايند.[2]
[1] - وسائلالشيعه، ج 5، ص 29، ح 2، خبر صحيح ابوبصير
كه خدمت امام صادق( ع) عرض كردم آيه« وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ
مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا» فرمود: اگر ندارد پياده برود، گفتم: نمىتواند
پيادهروى كند، فرمود: پياده و سواره برود، گفتم: هرگز نمىتواند پيادهروى كند،
فرمود: خدمتكار گروهى از حاجيان شود و بدينوسيله حج كند
[2] -« يَأْتُوكَ رِجالًا» پيادهها بيايند، اينجا
نتيجه اعلام واجب حج است بنابراين در صورت امكان بر پيادگان نيز واجب است، بلكه در
وصف اوّل نهاد شدهاند و سپس« وَ عَلى كُلِّ ضامِرٍ» و بر هر شتر لاغرى و ديگر
هيچ، كه حج تنها بر توانگران واجب نيست بلكه بر عموم توانايان كه بيشترشان ثروتمند
نيستند.
نام کتاب : درسهايى از فقه سياسى اسلام: اسرار، مناسك، ادله حج نویسنده : صادقى تهرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 42