در اين ميان مهم‌ترين نكته، نقش پرفروغ اسلام در بسيج و هدايت قواى كشور بود؛ موضوعى كه آمريكايى‌ها را سخت شگفت‌زده كرده بود.

مقاومت همه‌جانبه مردم ايران در تهاجم نظامى سبب گرديد كه قطعنامه هفتم شوراى امنيت درمورد جنگ ايران و عراق در سال 67 نسبت به قطعنامه‌هاى پيشين انعطاف بيشترى داشته باشد و حتى موضوع تجاوز و تعيين متجاوز را مطمح‌نظر قرار دهد. در اين زمينه نگرانى‌هاى قدرت‌هاى بزرگ از قدرتمندى ايران- در اواخر سال 1365 تا ماه‌هاى نخست سال 1366- به ايجاد جريانى منجر شد كه مى‌توان آن را «استراتژى فشار همه‌جانبه» عليه جمهورى اسلامى ناميد. اهميت اين جريان از آنجا ناشى مى‌شود كه پنج كشور عضو دائم شوراى امنيت‌[1]- كه هر يك در فروش اسلحه به عراق يا حمايت‌هاى سياسى و اقتصادى از آن نقش داشتند- عزم خود را جزم كرده بودند تا با اجراى طرح‌هاى سرّى، از ادامه جنگ ايران و عراق كه احتمالًا به پيروزى ايران ختم مى‌شد، جلوگيرى كنند.

هم‌زمان با فشارهاى سياسى و ديپلماتيك بر جمهورى اسلامى مبنى بر پذيرش قطعنامه شوراى امنيت، كشورهاى عضو ناتو به‌رهبرى آمريكا با افزايش نيروهاى نظامى و رزمى خوددر خليج‌فارس و ايجاد درگيرى، فشار جدى نظامى را نيز بر ايران وارد آوردند. آمريكا وانگليس ناوهاى خود را در خليج‌فارس متمركز كردند و در راستاى اين استراتژى، ناوهواپيمابر آمريكايى در 12 تير 1367، هواپيماى مسافربرى ايرباس ايران را مورد هدف قرار داد.

بدين‌ترتيب با افزايش همه‌جانبه فشارهاى بين‌المللى بر جمهورى اسلامى ايران و با علم به طولانى بودن راه و مسئوليت سنگين ناشى از دستاوردهاى پيروزى انقلاب و صيانت از موفقيت‌هاى حاصل‌شده در اين زمينه، جمهورى اسلامى قطعنامه 598 را پذيرفت؛ قطعنامه‌اى كه امام (قدس سره) راحل پذيرش آن را به نوشيدن جام زهر تعبير نمود.[2] تجربه چندين انتخابات در دوره هشت‌ساله دفاع مقدس و پذيرش سختى‌هاى ناشى از

[1]. آمريكا، انگليس، چين، روسيه و فرانسه.

[2]. موسوى خمينى، صحيفه امام، ج 21، ص 95.