نام کتاب : حكومت اسلامى (درسنامه انديشه سياسى اسلام) نویسنده : واعظى، احمد جلد : 1 صفحه : 220
درس بيست و نهم: اهداف و وظايف حكومت دينى (1)
يكى از وجوه تمايز يك نظام سياسى از ديگر نظامهاى سياسى، نگاه خاصّى
است كه به جايگاه حكومت و وظايف و اختيارات و اهداف آن دارد. مكاتب و نظامهاى
سياسى مختلف، اهداف و وظايف متفاوتى را براى حكومت برمىشمارند؛ گرچه دربارهاى
اهداف اشتراك نظر دارند. برقرارى امنيّت و نظم عمومى و دفع تجاوز و تعدّى
بيگانگان، از زمره اهدافى است كه همه نظامها سياسى با هر گرايش و سليقه بر خويش
فرض مىدانند.
امروزه در ميان نظريهپردازان سياسى و مشتغلان به فلسفه سياسى،
بحثهاى بسيار جدّى در باب حيطه وظياف و اختيارات دولت وجود دارد. برخى از
نظريههاى سياسى از «دولت حداقل» دفاع مىكنند. اعتقاد عمومى اينگونه فلسفههاى
سياسى بر آن است كه دخالت دولت در امور بايد به حدّاقل ممكن كاهش پيدا كند. براى
نمونه، ليبرالهاى كلاسيك قرن نوزدهم و نوليبراليسم[1]
معاصر در بعد اقتصادى، خواهان دخالت هرچه كمتر دولت در بازار اقتصاد آزاد هستند.
به اعتقاد آنان، سازوكارهاى موجود در بازار آزاد، بدون احتياج به دولتى مداخلهگر،
تعادل اقتصادى را به ارمغان مىآورد و دخالت دولت، نظم طبيعى اقتصاد و تجارت آزاد
را بر هم مىزند. در نقطه مقابل، نظريههاى سياسى متمايل به سوسياليزم، خواهان
دخالت مستقيم دولت در امر اقتصاد و حتّى تمركز اركان اقتصاد در دست دولت