و مصداق و مختصات آن توجه كامل داشت. اطلاق «قطب» به برخى رهبران فاقد حكمت، فقاهت و شريعت و حتى سلوك باطنى گروهى از متصوفه ظلم فاحش به «انسان كامل»، امام و ولى و حتى عارفان حقيقى است.[1]

از سوى ديگر برخى جريان‌هاى عرفانى- صوفيانه مسئله «امامت و ولايت» را به معناى استمرار «مقام نبوت» و واسطه فيض در نظام خلقت و شريعت و حجت‌هاى كامل الهى باور ندارند و به يقين «تصوف منهاى ولايت» با عرفان و تصوف اصيل و ولايت‌محور در تضاد و تعارض علمى و عملى است و آنها را بايد از هم بازشناخت تا جريان اصلى عرفان گم نشود و معيارهاى معرفتى رفتارى و محكمات براى تأويل متشابهات در حوزه عرفان و تصوف مهجور و مغفول واقع نشود. از محكمات عرفان ناب كه تمام مسائل ديگر در نسبت با آن سنجيده مى‌شود، عنصر «امامت و ولايت» است. امامت و ولايت در انديشه شيعى در برگيرنده عنصر مرجعيت دينى و زعامت و رهبرى سياسى و اجتماعى نيز هست.[2]

[1] - شهيد مطهرى، مجموعه آثار، ج 3، ص 281؛ ج 4، ص 866؛ ج 23، ص 419

[2] - جهت آگاهى بيشتر بنگريد: علامه طباطبايى، معنويت تشيع؛ محمد جواد رودگر، عرفان اسلامى، تهران: كانون انديشه جوان،( مجموعه چلچراغ حكمت)