باب پنجاه و ششم در حسبت بر فخاران و سفالگران‌

محتسب بايد شخصى را كه ثقه و كاردان و به كار فخارى و تقلب فخاران آشناست بر ايشان بگمارد. و مقرر دارد كه كاسه‌هاى سفالى‌[1] را از سنگريزه كوبيده بسازند نه از ريگ، مگر اينكه كاسه «خرجى» باشد كه در مهمانى‌ها استعمال كنند، و نيز به قالب معمولى و روغن آن كامل باشد و در رنگ كردن آنها قلياى‌[2] كبود و توبان (؟) و مغنيز[3] (مغنيسا) به كار

[1]- متن: زبادى، و آن جمع زبديه( به كسر اول و سوم و تشديد ياء) كاسه بزرگ سفالين است( صحفة من حزف).« تاج العروس».

[2]- متن: قلى، و آن خاكسترى است كه از سوخته حمض گيرند، قليا.

( فرهنگ فارسى معين).

[3]- مغنيز ظاهرا همان است كه در آنندراج به صورت مغنيسا آمده و آن گلى است سياه رنگ شبيه مرقشيشا، و بعضى گويند سنگى است الوان و بسيار سست و نرم كه شيشه‌گران به كار برند و آن را سنگ سليمانى گويند و به گچ رنگ شهرت دارد.( آنندراج).