و فروشنده نبايد بهاى كالا را زياده از حد معمول گران كند و مردم را بفريبد، چه اين كار حرام است.[1]

ازجمله امور حرام اين است كه كسى كالايى را به بهاى معينى به شرط خيار بخرد. شخص ديگر به او بگويد كه آن را بازگردان، من بهتر از آن را به همين بها يا مانند آن را به بهايى كمتر به تو مى‌فروشم. اين گفتار حرام است. چنانكه ابو هريره از رسول خدا (ص) روايت كرد كه فرمود: «كسى بر بيع ديگرى بيع نكند و بر خواستگارى وى خواستگارى نكند»[2] و نيز اين امر موجب فساد است.

دادوستد شهرنشين با صحرانشين (غير شهرى) حرام است، مثلا كسى كالايى را براى فروش به شهر مى‌آورد و آن كالا مورد احتياج مردم است، چنانكه اگر بفروشد فراخى وگرنه مضيقه روى خواهد داد. در اين ميان سمسارى به او مى‌گويد: مفروش تا من اندك‌اندك به فروش رسانم و بر بهاى آن بيفزايم. از رسول خدا (ص) روايت شده است كه فرمود: «شهرى با صحرانشين بيع نكند»، سپس گفت: «سمسارى هم در ميان نباشد»[3] و نيز فرمود: «شهرى با صحرانشين بيع نكند، زيرا مردم را اغفال مى‌كنند. خداوند مردم را به وسيله يكديگر روزى مى‌دهد.»[4]

گاهى فروشنده جامه‌اى را به كسى عرضه مى‌كند و مى‌گويد: اين جامه را در برابر جامه تو به تو مى‌فروشم، يا اينكه: اين جامه را به ده درهم نقد و به بيست درهم نسيه مى‌فروشم، و برخى كالا را با مدت نامعلوم يا به شرطى نامعين كه در آينده تحقق خواهد يافت مى‌فروشند، و برخى ديگر كالايى را

[1] ابن اخوه، محمد بن محمد، آيين شهردارى / ترجمه، 1جلد، مركز انتشارات علمى و فرهنگى، بنگاه ترجمه و نشر كتاب - تهران، چاپ: دوم، 1360.

[2]- قال( ص):« لا يبيع الرجل على بيع اخيه و لا يخطب على خطبة اخيه.».

[3]- روى طاووس( داود) عن ابيه عن ابن عباس قال قال رسول اللّه( ص):« لا يبيع حاضر لباد.» قلت: لم لا يبيع حاضر لباد؟ قال:« لا يكون له سمسارا.».

[4]- و قال( ص):« لا يبيع حاضر لباد، دعوا الناس فى غفلاتهم، يرزق اللّه بعضهم من بعض.».