نمايندگان احزاب ملى، اعضاى كميته مركزى را انتخاب و سپس ساختار تشكيلاتى نهضت را تدوين و تصويب كردند. متأسفانه بروز مشكلاتى مشابه آنچه كه در جريان نهضت ملى شدن صنعت نفت وجود داشت، نظير خودخواهى، انعطاف‌ناپذيرى، رقابت‌هاى غيرمنطقى و غيرمسئولانه رهبران، بى‌توجهى به حركت‌هاى دشمن و ناديده گرفتن مردم و نفوذ ايادى دشمن، نهضت مقاومت را از دسترسى به اهداف خود محروم كرد و پس از مدت كوتاهى به تعطيلى و شكست اين حركت انجاميد.

تأسيس ساواك‌

وقايع دهه 20 و اوايل دهه 30 وجود تشكيلاتى اطلاعاتى- امنيتى براى حفظ منافع غرب و مبارزه با جريان‌هاى ضدسلطه را براى رژيم شاه ضرورى مى‌نمود. بر اين اساس پس از كودتاى انگليسى- آمريكايى و سقوط دولت ملى دكتر مصدق، نظام امنيتى- پليسى جديدى به نام سازمان اطلاعات و امنيت كشور (ساواك) در سال 1335 شكل گرفت. هدف عمده رژيم پهلوى و غرب از تأسيس اين سازمان، جلوگيرى از قيام‌هاى مردمى و حفظ رژيم بود. افزون بر شكل‌گيرى ساواك، آمريكا براى تقويت دستگاه اطلاعاتى ارتش و فعال كردن آن در امور امنيتى- سياسى دست به اقدامات گسترده و سرمايه‌گذارى فراوانى زد.

ساواك، گسترش يافته فرماندارى نظامى بود كه در سال 1335 پس از طى مراحل قانونى رسماً تأسيس شد و زير نظر سازمان سيا، فعاليت‌هاى خود را آغاز كرد و پس از بيست سال فعاليت به كمك موساد، سازمان اطلاعات اسرائيل، به يكى از بزرگترين دستگاه‌هاى اطلاعاتى- امنيتى جهان تبديل شد و بسيارى از مأموريت‌هاى آمريكا در منطقه را برعهده گرفت. ساواك، در حقيقت وظايف سيا و اف. بى. آى. را بر عهده داشت.

تيمور بختيار، پايه‌گذار و اولين رئيس ساواك بود. او با انحلال فرماندارى نظامى، رياست اين سازمان را پذيرفت و نقش مؤثرى در سركوب نهضت ضداستعمارى ملت ايران ايفا كرد.

موقعيت و نقش ايران در منطقه به اندازه‌اى اهميت داشت كه اسرائيل ثبات و دوام خود را تا حدود زيادى در ثبات حاكميت رژيم شاه مى‌ديد؛ چرا كه دولت ايران تنها متحد آن دولت در