محور هستى انديشيده و همه‌چيز را براى او مى‌خواهد، و تا آنجا پيش رفته كه براى او هيچ‌نوع حد و ماهيتى قايل نشده و مى‌گويد:

بودن چنين حد و ماهيت، با آزادى او منافات دارد و بايد او حدّ و ماهيت خود را با كار خود به دست آورد.

در اين چشم‌انداز، آزادى معنى وسيعترى پيدا كرده و هر انديشه كه مزاحم لذت انسانى باشد مردود شناخته مى‌شود.

باتوجه به اين چشم‌اندازهاى مختلف درباره‌ى انسان چگونه مى‌توان براى آزادى تعريف يكسان كرد كه با هر سه جهان‌بينى سازگار باشد؟

باتوجه به چنين مانع بزرگ، مى‌توان تعريف ديگرى كه نزديك به هر سه ديدگاه باشد، انجام داد.

آزادى، فراهم ساختن شرايط شكوفايى استعدادها

هر فردى، با استعداد و توان خاصى آفريده شده و اختلاف در لياقت و شايستگى‌ها رمز همزيستى و پيوستگى افراد به يكديگر است، ولى استعدادها در هر شرايطى شكوفا نبوده، بلكه در شرايط خاصى، خود را نشان مى‌دهند.

واقعيت آزادى عبارت از فراهم ساختن شرايط شكوفايى استعدادها در جامعه است به گونه‌اى كه هر فرد و هر گروهى از