يك الگو و نمونه مى‌داند كه بايد با استفاده از آن، جهان را به‌سوى آينده‌اى بسيار روشن‌تر و بهتر رهنمون شد. در اين فصل، به انديشه‌هاى امام‌خمينى درباره «نهضت جهانى اسلام» خواهيم پرداخت.

گفتار اول: جغرافياى انقلاب‌ها و انقلاب اسلامى ايران‌

جغرافياى آرمانى و حيطه اثرگذارى انقلاب‌ها داراى تفاوت‌هاى بارزى هستند؛ اين تفاوت‌ها ناشى از رسالتى است كه ايدئولوژى‌هاى انقلابى برعهده دارند. برخى از ايدئولوژى‌ها جهان‌شمول هستند و مخاطب خود را همه جهانيان مى‌دانند؛ در مقابل، ايدئولوژى‌هايى هم وجود دارند كه براى نژاد، طايفه، ملت، صنف، يا طبقه‌اى خاص تعريف مى‌شوند. البته نمى‌توان انكار كرد كه انقلابيان غالباً تمايل دارند كه پس از پيروزى، پيام انقلاب خود را به ساير كشورها نيز ارسال و آنها را نيز با انقلاب خود همراه سازند؛ اما تنها انقلاب‌هايى در اين تمايل ثابت‌قدم خواهند بود كه ايدئولوژى انقلابشان جهانى، يا دست‌كم چيزى فراتر از كشورشان باشد.[1]

چنين ايدئولوژى‌هايى، سخنشان اين نيست كه «مى‌توان انقلاب را صادر كرد»؛ بلكه آنها معتقدند كه «بايد انقلاب را صادر كرد»؛ بنابراين رساندن پيام انقلاب به كشورهاى ديگر، يك وظيفه و مسئوليت است، نه يك حق. اين نگاه سبب مى‌شود كه گاه «رسالت صدور انقلاب»، حتى «منافع ملى» را نيز دستخوش چالش‌هايى كند. حال بايد ديد ايدئولوژى انقلابى كه در ايران واقع‌

[1]. ذكر اين نكته ضرورى است كه غالب ايدئولوژى‌ها گستره‌اى پهناورتر از حد و مرزهاى كشورى و مليتى دارند؛ اما به دليل نداشتن قدرت يا ديگر محدوديت‌ها، به مرزهاى اعتبارى ملت- كشور بسنده مى‌كنند.