بررسى اجمالى روزگار شاعر

روزگار هارون بن هادى، معروف به رشيد، دوران طلايى نام گرفته است. مضافا بر اين‌كه اين عصر، همزمان، هم عوامل ضعف و هم عوامل قدرت را به همراه داشت. اين عوامل بيشتر ناشى از عملكرد هارون بود. 1 در روزگار خليفه‌ى پيش از او (هادى) بحران شديد حاصل از سركوبى قيام معروف حسين بن على حسنى، فرمانده‌ى عمليات و رهبر انقلاب «فخ»، به اوج خود رسيد و عكس‌العمل شديد آن، خلافت رشيد را هم در برگرفت. رشيد با شروع خلافت با انقلابيون علوى از جمله، يحيى بن عبد اللّه حسنى، كه «شورش ديلم» را رهبرى مى‌كرد، روبرو شد. امام موسى كاظم (ع) را نيز به سبب تأييد واقعه‌ى فخ و ارتباط با آن و ترغيب مردم به حمايت از آن به زندان افكند، تا در سال 173 هجرى، بر اثر شكنجه و طول زندان، امام (ع) به شهادت رسيد. گذشته از انقلاب‌هاى علوى، شورش‌هايى نيز از جانب خوارج در روزگار اين خليفه به وقوع پيوست كه از جمله مى‌توان شورش عبد السّلام اليشكرى را در عراق به سال 160 هجرى، و يوسف البرم را در خراسان، در همين سال نام برد. در موصل، ياسين موصلى عليه حكومت قيام كرد، ولى به زودى سركوب شد و پس از او حمزة بن مالك خزاعى به سال 169 هجرى در جزيره علم مخالفت برافراشت. 2

پس از كشته شدن امين، به سال 198، مأمون به خلافت رسيد و حكومت خود را به مرو- مركز خراسان آن روزگار- منتقل كرد. سه تغيير بنيادى به ترتيب زير به روزگار مأمون، به دست او رخ داد:

1- انتقال مركز خلافت.