نرانده و برآن نمط تصنيف نپرداخته. والحق، عيان است كه اين احاطه و اطلاع وسعة نظر و طول باع نيست، جز به تأييد و اعانت حضرت اله و توجه حضرت بقية اللّه الاعظم ارواحنا فداه»[1]

سخن درباره اين كتاب عظيم و شيوه آن، بسيار بيشتر از آن است كه در اين نوشتار بگنجد، طالبان تفصيل را به كتاب پر ارج دراسات فى العبقات، نوشته استاد علامه سيد على ميلانى حوالت مى‌دهيم. اميد است كه در مقاله‌اى ديگر، بتوانيم از نقش عظيم و ارزنده عبقات در بيدارى امت اسلامى و وحدت بين مذاهب سخن گوييم.

عبقات و استبصار مخالفان‌

عبقات، تأثير بسزايى در روشن شدن حق و محو باطل داشته است. آيت اللّه شيخ زين العابدين مازندرانى، به مؤلف نوشته است:

«... از فصولش عالمى را تاج تشيع و استبصار بر سر نهاده و از ابوابش به سوى‌ «جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ» بابها گشاده، ...».

از آن زمان به بعد، گروه بسيارى به بركت اين كتاب و كتابهاى: الغدير علامه امينى و المراجعات سيد شرف الدين به سوى تشيع رهنمون شدند. مرتضى حسين مى‌نويسد:

«ملا عبد الحق هاشمى در پيشاور پاكستان، عالم اهل سنت بود. وى علاقه‌مند به جستجوى حق شد و در نهايت شوق، درباره كشف حق دعا مى‌كرد روزى بعد از نماز عشا، كنار دريا رفت و خواندن سوره مزمّل و چله‌نشينى را آغاز كرد. روز چهلم، بعد از انجام دادن اعمال لازم، در همانجا دراز كشيد و به خواب رفت. در عالم رويا شخصى را با محاسن سپيد- كه از اولياء اللّه- بود ديد كه به او گفت: اى عبد الحق! اگر در جستجوى حق هستى، كتابهاى مولوى سيد حامد حسين را كه اهل تشيع‌

[1]. قمى، فوائد الرضوية، ص 92؛ مدرس خيابانى، ريحانة الادب، ج 2، ص 432.