نيست‌]، اگر چه احتياط آنست كه سجده نمايد خصوصا در مورد شخص خواب.

(1)

مسأله 5- لازم است هنگام شنيدن كلمات و حروف آيه را از هم تميز دهد

، بنابراين شنيدن همهمه [براى وجوب آن‌] كافى نيست، اگر چه موافق احتياط است.

(2)

مسأله 6- در اين سجده (واجب قرآن)، علاوه بر انجام اصل سجده، نيّت و مباح بودن مكان آن نيز معتبر است‌

و احتياط، آن است كه مواضع هفتگانه سجده را بر زمين گذارد و پيشانى را بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است، بگذارد، گرچه اقوا آنست كه اين احتياط لازم نيست، امّا احتياط آنست كه بر خوردنيها و پوشيدنيها سجده ننمايد، بلكه جايز نبودن سجده بر آنها خالى از وجه نيست، و در اين سجده رو به قبله بودن و طهارت از حدث و خبث و طهارت جاى پيشانى و ستر عورت لازم نيست.

(3)

مسأله 7- در اين سجده، تشهّد و سلام و «اللّه اكبر» در اوّل آن نيست‌

، امّا وقتى كه سر از سجده برمى‌دارد، گفتن «اللّه اكبر» مستحب است و در اين سجده ذكر گفتن واجب نيست، بلكه مستحب است، و هر نوع ذكرى باشد، كفايت مى‌كند و بهتر آن است كه بگويد «لا اله الّا اللّه حقّا حقّا، لا اله الّا اللّه ايمانا و تصديقا، لا اله الّا اللّه عبوديّة و رقّا، سجدت لك يا ربّ تعبّدا و رقّا، لا مستنكفا و لا مستكبرا بل انا عبد ذليل خائف مستجير».

(4)

مسأله 8- سجده كردن براى خدا، ذاتا، از بزرگترين عبادتها است‌

و درباره آن [در حديث‌] وارد شده است كه: «خداوند به چيزى همانند سجده، عبادت نمى‌شود»، و «نزديكترين حالات بنده بخداوند وقتى است كه در سجده باشد»، و براى شكرگزارى خدا هر وقتى كه نعمت تازه‌اى مى‌رسد و يا جلو بلاء و ناراحتى گرفته مى‌شود و هر وقت كه انسان به ياد آنها مى‌افتد، و براى موفّق شدن به اداى هر نماز واجب و مستحبّى، بلكه براى موفق شدن به انجام هر كار خيرى، حتى صلح دادن بين دو نفر سجده كردن مستحب مؤكّد است، و اكتفا، به يك سجده جايز است، ولى افضل آن است كه دو سجده نمايد، باين معنى كه با قرار دادن گونه‌ها يا دو طرف پيشانى روى زمين، بين آنها فاصله اندازد و در اين سجده (شكر) صرف قرار دادن پيشانى روى زمين همراه با نيّت، كافى است و احتياط آن است كه مواضع هفتگانه بر زمين قرار بگيرد، و پيشانى بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است، نهاده شود، بلكه شرط نمودن اينكه پوشيدنى يا خوردنى نباشد خالى از قوت نيست همانطورى كه در سجده واجب قرآن گذشت. و در سجده شكر، بازوها را روى زمين پهن كردن و چسباندن قسمت بالاى سينه و سينه و شكم به زمين مستحب است و گفتن ذكر در سجده شكر، شرط نيست، گرچه مستحبّ است صد مرتبه بگويد: