متعارف خم شود بطورى كه دستش به زانويش برسد، و احتياط آن است كه كف دست به زانو برسد. بنابراين، به مقدارى كه خم شدن صدق كند، كفايت نمى‌كند.

(1)

مسأله 2- كسى كه بر خم شدن كه در ركوع لازم است، قدرت نداشته باشد

، بايد [- براى خم شدن، به چيزى‌] تكيه دهد و اگر با تكيه كردن هم نتواند ركوع نمايد، به هر مقدارى كه مى‌تواند، بايد خم شود. و در [چنين حالتى‌] به نشستن منتقل نمى‌شود هر چند بطور نشسته بر ركوع قادر باشد، امّا اگر بطور كلّى از خم شدن [ايستاده‌] معذور باشد منتقل به نشستن مى‌شود (و بايد نشسته ركوع نمايد) و احتياطا يك نماز ديگر- ايستاده كه به حالت ايستاده به ركوع آن اشاره نمايد- بخواند و اگر بر ركوع نشسته [هم‌] قدرت نداشته باشد، در اين صورت اشاره كردن كفايت مى‌كند بنابراين بايد ايستاده براى ركوع به وسيله سرش، اشاره نمايد و اگر توانايى آن را نداشته باشد، دو چشمش را به عنوان ركوع كردن مى‌بندد، و آنها را به عنوان سر برداشتن از ركوع باز مى‌كند و ركوع شخص نشسته به اين است كه بطورى خم شود كه صورتش مقابل زانوهايش قرار گيرد و افضل و احتياط آن است كه بيشتر از اين مقدار خم شود، بطورى كه صورتش مقابل جاى پيشانيش (مهرش) قرار بگيرد.

(2)

مسأله 3- در خم شدن شرط است كه به قصد ركوع باشد.

بنابراين، اگر مثلا به قصد گذاشتن چيزى بر زمين خم شود، كفايت نمى‌كند كه آن را ركوع قرار دهد، بلكه چاره‌اى نيست كه بايستد، سپس به قصد ركوع خم شود

(3)

مسأله 4- كسى كه كمرش مادرزادى يا به جهتى [مثلا مريضى‌]، مانند شخص در حال ركوع است‌

، اگر بتواند و لو به وسيله تكيه دادن، با قامتى راست بايستد كه قيام واجب حاصل شود تا از آن قيام به ركوع رود، واجب است چنين كند و اگر نتواند بطور كامل راست بايستد، بايد (در هر حال) چاره‌اى نيست از مقدارى راست ايستادن كه به قيام نزديكتر است، و اگر بطور كلى نتواند، بايد كمرش را [به قصد ركوع‌] بيشتر از آنچه خم است خم كند، اگر چه از حدّ ركوع خارج نمى‌شود امّا اگر توانايى آن را ندارد، يا به جهت آن كه قدرت بر خم شدن بيشتر ندارد، يا آنكه خمى كمرش به نهايت مرتبه ركوع رسيده، بطورى كه اگر بيشتر خم شود از حد ركوع خارج مى‌شود، بايد به همان خمى كمر، قصد ركوع نمايد و احتياط ترك نشود كه با سر، هم اشاره به ركوع نمايد و در صورتى كه توانايى اشاره به سر را ندارد، بنابر احتياط چشمها را براى ركوع ببندد و براى بلند شدن از آن، آنها را باز كند و احتياط بيشتر آن است كه با خمى كمر و اشاره سر و بستن چشمها در صورت امكان، قصد ركوع نمايد.

(4)

مسأله 5- اگر ركوع را فراموش كند و به طرف سجده فرود آيد

و قبل از آنكه پيشانيش را بر زمين نهد، يادش بيايد، بايد برگردد بايستد، سپس ركوع نمايد، و كفايت نمى‌كند كه خميده برخيزد تا به حدّ ركوع برسد، و اگر بعد از آنكه وارد سجده اول شده و يا سر از سجده اوّل برداشته، يادش بيايد، احتياط (واجب) آنست بدان گونه كه گذشت (بايستد و) به ركوع برگردد و نماز را تمام كند، سپس آن را اعاده نمايد.