بر كنارى كامل آن حضرت مفاسدى را به بار مى‌آورد كه با دخالت در بسيارى از امور، مانند مشورت آنان با وى، از آن‌ها جلوگيرى به عمل‌آمد چنان كه در جنگ با ايران و روم، رهنمودهاى آن حضرت در نهج البلاغه بيان شده است.[1]

ازدواج ام كلثوم با خليفه دوم‌

يكى از مواردى كه اهل‌سنت آن را به عنوان نمودار روابط صميمانه ميان خاندان پيامبر (ص) وخلفا تلقّى كرده‌اند، وصلت‌هايى است كه از ناحيه پيامبر اكرم (ص) يا خاندان آن گرامى با خلفا يا خاندان آن‌ها صورت گرفته است.

اين مسئله كه نزد اهل‌سنت حاكى از صداقت و صميميت ميان خانواده‌هاى آنان شمرده شده، اصل وجود آن از ديدگاه علماى تشيع مورد بحث مى‌باشد.

مرحوم مفيد در مسائل سرويّه‌[2] آن را مورد ترديد قرارداده است و توجّه به ويژگى‌هاى اين ازدواج مؤيد اين مطلب است.

در اين ازدواج اختلاف زمانى بسيارى در سنّ زوجين وجود داشته؛ بدين لحاظ كه ام‌كلثوم در سن پيش از بلوغ، در حالى كه خليفه دوم درسن كهولت و بزرگ‌تر از سنّ اميرالمؤمنين (ع) پدر گرامى ام‌كلثوم بوده. افزون بر اينكه، خليفه دوم به گونه‌اى بوده كه دختران از ازدواج با وى به خاطر وجود چنان سيره‌اى بر حذر بوده‌اند. گواه بر آن جمله‌اى است كه در تاريخ درمورد

[1] . نهج البلاغة فيض الاسلام/ ص 415 و 443.

[2] . مصنفات الشيخ المفيد/ ج 7/ المسائل السروية/ ص 86/ المؤتمر العالمى.