ديرى نپاييد كه آيين اسلام به همه خانه‌هاى مدينه راه يافت‌[1] و نظامى اجتماعى و فراگير، تحت حاكميّت اسلام و رهبرى رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم هماهنگ گرديد.

در اين برهه، احكام زكات و روزه و اقامه حدود و نيز اذان و اقامه نماز تشريع شد. پيشتر هرگاه وقت نماز فرامى‌رسيد، رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم شخصى را براى اعلان نماز مهيّا كرده بود. وحى الهى كه نازل گرديد و جمله‌هاى اذان را به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم آموخت، حضرت بلال را خواست و چگونگى اذان را به او ياد داد.[2]

6. تغيير قبله‌

پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم در دوران حضور خود در مكّه به سمت بيت المقدس نماز مى‌گزارد. پس از هجرت نيز تا هفده ماه قبله خود را تغيير نداد؛ سپس خداوند به او فرمان داد تا به سمت كعبه نماز بگزارد.

يهوديان در دشمنى خود با دين اسلام و تمسخر رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم و رسالت آن حضرت، تمام تلاش خود را به كار بردند به‌گونه‌اى كه بر مسلمانان از اين‌جهت كه از قبله يهوديان پيروى مى‌كنند، فخر مى‌فروختند و اين وضعيّت رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم را اندوهگين مى‌ساخت و در انتظار نزول وحى الهى در مورد تغيير قبله به سر مى‌برد. آن بزرگوار شبى از خانه خارج شد و نگاهى طولانى به كرانه‌هاى آسمان انداخت. روز بعد با فرارسيدن وقت نماز ظهر، در مسجد بنى سالم دو ركعت از نماز ظهر را خوانده بود كه جبرئيل با گرفتن‌

[1] . سيره نبوى 1/ 500.

[2] . كافى 1/ 83؛ تهذيب الاحكام 1/ 215.