مجدالدين ابوالحسن كسايى مروزى‌

وى از شاعران شيعى قرن چهارم و معاصر عهد سامانى و اوايل عهد غزنوى است كه در مرو ديده به جهان گشود. زادروز او را بنا به گفته خود در مطلع قصيده لاميه‌اش چهارشنبه 27 ماه شوال سال 341 هجرى دانسته اند.[1] وى نخستين شاعر شيعى مذهب زبان فارسى و همچنين نخستين كسى است كه سوگ نامه كربلا به زبان فارسى را سروده است.[2] ترويج مذهب تشيع، ظلم ستيزى، مداحى و مرثيه سرائى اهل بيت (ع)، پند و اندرزهاى حكيمانه، نگرشى متعالى به جهان هستى و زبان شيوا و شيرين او، مهم‌ترين ويژگى‌هاى شعر اوست. محققان، علت تخلص او را به كسايى، برگرفته از مذهب شيعى او و برداشتى از حديث كساء مى‌دانند.[3] كسايى در اوايل عمر در مدح سلاطين زمان خود شعر مى‌سرود ولى بعدها پشيمان شد و به مدح حضرت مصطفى (ص) و اهل بيت (ع) پرداخت.[4]

زمان وفات وى بدرستى معلوم نيست. اما از قصيده‌اى كه در پنجاه سالگى خود سروده مسلم است كه وفاتش بعد از سال 390 هجرى بوده است. همچنين از شعرهاى او چنين برمى‌آيد كه تا پنجاه سالگى زنده بوده است و بر همين اساس، عده‌اى او را شاعر قرن چهارم (341- 394 ه. ق) و برخى او را شاعر نيمه دوم قرن چهارم و آغاز قرن پنجم هجرى مى‌دانند كه تا سالهايى پس از 419 زندگى كرده است.[5]

[1] - درخشان، مهدى، اشعار حكيم كسايى مروزى و تحقيقى در زندگانى و آثار او، دانشگاه تهران، تهران، 1364. ص 4.

[2] - مقدّسان، يحيى، ولادت كسايى مروزى شاعر اهل بيت عليهم السلام، گلبرگ، آبان 1386، شماره 92، ص 54.

[3] - همان، ص 54- 55.

[4] - ميرجعفرى، سيداكبر؛ اصلاحى، سعيده؛ پناهنده، صديقه، شعر و ادب: كسايى مروزى، علوم تربيتى، رشد معلم، مهر 1388- شماره 242، ص 28- 29.

[5] - طباطبايى، سيد مهدى، بررسى زندگى كسايى مروزى بر اساس خوانشى جديد از قصيده لاميه، ادبيات و زبان ها، تاريخ ادبيات، پاييز 1388، شماره 6، ص 151- 166.