البته فقه اسلامى‌بمعنى عام كلمه، كليه نحله هاى‌فكرى و فقهى و مبانى مشترك تمامى مذاهب اسلامى و حكميت فقهى اهل البيت و مبانى و روش فقاهت در نزد فقهاى اهل البيت (ع) را شامل مى گردد و با حقوق در عرصه هاى مختلف اجتماعى، سياسى، فرهنگى و اقتصادى و مقتصيان زمان و نقش زمان و مكان و تحولات اجتماعى و جهات ديگر منطبق خواهد بود.

اهميت و جايگاه حقوق‌

از دو ديدگاه مى توان انسان ها را ارزيابى و بررسى كرد:

الف) از ديدگاه ملكوتى و سير الى الله؛

ب) از ديدگاه ملكى و روابط انسان ها با يكديگر.

تعريف روابط انسان ها براساس حقوق و حدود شرعى و قانونى معنا و مفهوم مى يابد. از لحاظ رابطه انسان ها با خدا چه بسا ميزان و معيار قلب روشن و ايمان راسخ و ثبات قدم و استقامت در راه خداوند و ولايت پذيرى نسبت به ذات اقدس احديت است.

در جداول تكاملى عالم انسان ها به يك گونه تعريف مى شوند و هرچه به سمت عوالم نور و ملكوت عالم حركت و صعود كنند در پيشگاه خداوند داراى رتبه و منزلت خواهند بود. در اين رابطه تحقق انسان ها به مظاهر اسماى‌حسناى الهى، ملاك است.

در اين رابطه، مظهريت براى اسم الله و آيتيت براى جلوه ها و تجلّيات الهى ملاك است و ارزش و اعتبار ملكوتى و اخروى و بلكه دنيوى انسان ها نيز براساس فضائل و مكارم اخلاق و تحصيل و اكتساب كمالات ودرجات و مراتب‌