داستان افك‌

داستان افك از جمله اخبارى است كه بخارى آن را 29 بار در صحيحش‌[1] تكرار كرده است و در مورد اين داستان مطالب عجيب و غريب فراوان در كتاب‌ها وارد شده است. چون اصل اين داستان در «صحيح بخارى» و كتب ديگر خيلى مفصل و طولانى است ما از ذكر متن كامل آن خوددارى كرده و در ضمن بررسى به مطالب مهم آن اشاره خواهيم كرد. در اين داستان به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و اكثر صحابه توهين‌هاى عجيب شده و در واقع تمام آن‌ها افراد دور از فكر و انديشه معرفى شده‌اند.

1. در زمان اين داستان، ام‌المؤمنين عائشه دوازده سال داشته است.[2]

2. داستان افك و نزول آيه تيمم و داستان عبدالله بن ابى منافق همه در غزوه بنى مصطلق اتفاق افتاده است.[3]

3. داستان غزوه بنى مصطلق را واقدى در «مغازى، ج 1، ص 406 و 497» از عمر بن خطاب، طبرى در «تاريخ، ج 2، ص 262 و 264» از زيد و عائشه و عاصم بن عمر بن قتاده، و ابن هشام در «سيره، ج 3، ص 757» از عائشه و عاصم و عبدالله بن ابى‌بكر، و عمر بن شبه در «تاريخ المدينه، ج 1، ص 349 و 373 و 374» از زهرى و عمر مولى عفره و از ليث نقل كرده‌اند و در نقل هيچ يك از اين افراد اشاره‌ى به داستان افك و نزول آيه‌ى تيمم در اين غزوه نشده است و داستان افك در خبر ديگر تنها از ام‌المؤمنين عائشه نقل شده است.

[1] . صحيح بخارى، كتاب المغازى، باب: حديث الافك، ج 4، ص 1517، ح 4141 و ح 2453، 2494، 2518، 2542، 2723، 3208، 3338، 3801، 3910، 3914، 3912، 3915، 4413، 4414، 4472، 4473، 4474، 4477، 4478، 4479، 4550، 5798، 6285، 6301، 6935، 6936، 7061، 7106.

[2] . سير اعلام النبلاء، ج 2، ص 546، رقم 115.

[3] . طبقات الكبرى ابن سعد، ج 2، ص 65.