بررسى برخى روايات «صحيح بخارى» با اين دو خبر آشنا خواهيم شد.

تمام آنچه ذكر شد، بيانگر اين واقعيت است كه بخارى اميرالمؤمنين عليه السلام را خليفه مسلمين نمى‌دانست و اين در حالى است كه احمد بن حنبل مى‌گويد:

«من لم يربع بعلى فى الخلافة فهو اضل من حمار اهله؛ هر كه على را خليفه چهارم نداند گمراه‌تر از الاغ خانه‌اش است.»[1]

باز احمد بن حنبل گفته است: «من لم يربع بعلى فى الخلافة فلا تناكحوه ولا تكلموه؛ هر كه على را خليفه چهارم نداند، به او دختر ندهيد و با او سخن نگوييد.»[2] البته احمد بن حنبل سخنان ديگرى نيز در مذمت اين‌گونه افراد دارد كه در (السنه خلال ج 2، ص 223 به بعد) ذكر شده است.

امام بخارى، خلافت و وصايت اميرالمؤمنين عليه السلام‌

عن الأسود قال: ذكروا عند عائشة أن عليا كان وصيا فقالت: متى اوصى إليه وقد كنت مسندته إلى صدرى او قالت: حجرى فدعا بالطست فلقد انخنث فى حجرى فما شعرت أنه قد مات فمتى اوصى إليه؟؛[3] نزد عائشه گفتند كه على وصى پيامبر صلى الله عليه و آله است. عائشه گفت: پيامبر صلى الله عليه و آله چه وقت به او وصيت كرد، در حالى كه بر صدر يا دامن من تكيه داده بود وطشت طلبيد و در دامن من جان داد و من متوجه نشدم كه چه وقت جان داد، پس چه وقت وصيت كرده است.

اين حديث را گرچه امام بخارى و امثال او به عنوان دليل عدم وصيت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به اميرالمؤمنين عليه السلام نقل كرده‌اند، ولى واقعيت اين است كه از اين حديث به‌

[1] . مناقب احمد ابن جوزى، ص 163؛ منهاج السنه ابن تيميه، ج 4، ص 402.

[2] . المغنى ابن قدامه، ج 7، ص 379؛ شرح الكبير ابن قدامه، ج، ص 473.

[3] . صحيح بخارى، كتاب الوصابا، باب: الوصايا، ج 3، ص 1006، ح 2741، وج 4، ص 1619، ح 4459؛ صحيح مسلم، كتاب الوصية، باب ترك الوصية لمن ليس له شئ يوصى فيه، ج 3، ص 1257، ح 1636.