پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله از مكه به مدينه هجرت نمود و سپس مرتد گشت و گفت: به من نيز وحى نازل مى‌شود و ... و قرآن در باره ارتدادش نازل شد،[1] حاكم مصر قرار داد. مردم مصر از ظلم و نااهلى وى به بزرگان صحابه شكايت كردند. عثمان بعد از وساطت اميرالمؤمنين عليه السلام و ... وعده رسيدگى و بركنارى ابن ابى‌سرح را داد، ولى مروان عثمان را از تصميمش منصرف نمود و در نامه‌اى به قتل فجيع سران اهل مصر حكم صادر كرد و ... و اين نامه به دست لشكر مصر رسيد آن‌ها نامه را به مدينه آوردند و عثمان از آن نامه اظهار بى‌اطلاعى كرد. اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند: پس اين كار مروان است و مردم مى‌خواهند مروان را به آن‌ها تحويل دهى، ولى عثمان قبول نكرد و حتى به اميرالمؤمنين عليه السلام گفت: اين كار تو است. تا بالاخره آن‌ها همراه مردم مدينه و ... عليه عثمان قيام كردند و او را پس از محاصره طولانى كشتند.[2]

چون داستان قتل عثمان و جايگاه صحابه در برابر او مفصل است ما به همين مقدار اكتفا كرده و در كتاب «مرجعيت اهل بيت و جايگاه خلفا» با واقعيت آن آشنا خواهيم شد تا جايگاه اين‌گونه اخبار كه در فضائل عثمان وضع شده بيشتر روشن گردد؛ زيرا اين حديث مورد بحث از غير ابوهريره نيز به نوعى نقل شده است.

ابوهريره و نسبت نسيان و كذب به پيامبر اكرم‌

صلى الله عليه و آله‌

عن أبى هريرة قال: صلى بنا رسول الله صلى الله عليه و آله إحدى صلاتى العشى. قال ابن سيرين سماها أبوهريرة ولكن نسيت أنا. قال فصلى بنا ركعتين ثم سلم فقام إلى خشبة معروضة فى المسجد فاتكأ عليها كأنه غضبان ووضع يده اليمنى‌

[1] . به تفسير طبرى وديگران ذيل آيه 93 سوره انعام مراجعه شود.

[2] . انساب الاشراف بلاذرى، ج 5، ص 26 و 69 و 95 وج 6، ص 217؛ معارف ابن قتيبه، ص 84.؛ تاريخ ابن كثير، ج 7، ص 173 الى 189؛ تاريخ الطبرى، ج 3، ص 403 و 404 و 485.