فصل اول: شخصيت امام بخارى و جايگاه صحيح‌

شخصيت و نشأت زندگى علمى‌

امام بخارى، محمد بن اسماعيل بن ابراهيم بن مغيره، شوال سال 194. ق. در بخارا متولد شده است. ادعا كرده‌اند كه در ده سالگى حفظ حديث بر او الهام شده و از همان زمان شروع به حفظ نموده و در سال 256 هجرى از دنيا رفته است.[1] او براى طلب حديث به حجاز، شام، مصر، الجزيره، بصره، كوفه، بغداد ونيشابور سفر كرده و به كوفه و بغداد بسيار وارد شده است. او از جهت مذهب و فقه، مباحث فقهى خود را بنابر گفته ابن حجر از امام شافعى و ابوعبيد گرفته است.[2] و لذا سبكى او را در طبقات شافعى‌ها ذكر كرده است، ولى ابن قيم بخارى و برخى محدثين ديگر را مقلد محض احمد بن حنبل دانسته است و ابن ابويعلى نيز او را در طبقات حنابله آورده است.[3]

جايگاه صحيح و علت تأليف‌

امام بخارى گفته است: صد هزار حديث صحيح و دويست هزار حديث غير صحيح در حفظ داشتم.[4] وى مى‌گويد: احاديث اين كتاب را از بين ششصد هزار حديث انتخاب كردم و آن را در شانزده سال نگاشتم و بين خود و خدا حجت قرار دادم.[5] باز مى‌گويد: در اين‌كتاب تنها احاديث صحيح را وارد كردم و احاديث صحيح ديگر را نيز به جهت طولانى نشدن كتاب ترك نمودم.[6]

[1] . سير اعلام النبلاء ذهبى، ج 12، ص 393.

[2] . فتح البارى ابن حجر، ج 1، ص 213.

[3] . طبقات الحنابله ابن ابى يعلى ج 1، ص 106.

[4] . طبقات الشافعية الكبرى سبكى، ج 2، ص 160؛ سير اعلام النبلاء، ج 12، ص 415. البته واقعيت‌ها اين ادعا و امثال آن را رد مى‌كند.

[5] . سير اعلام النبلاء ذهبى، ج 12، ص 402؛ طبقات الشافعية الكبرى، ج 2، ص 162.

[6] . طبقات الشافعية الكبرى سبكى، ج 2، ص 162؛ سير اعلام النبلاء، ج 12، ص 402.