زینب کبری (ع)، بنیاد خیریه

نویسنده (ها) : نفیسه بشری

آخرین بروز رسانی : یکشنبه 17 آذر 1398

زینب کبرى (ع)، بنیاد خیریه\ bonyād-e xeyriy(yy)e-ye zeynab-e kobrā\ ، مؤسسه‌ای واقع در خیابان اقدسیه، منطقۀ 1 شهرداری تهران.
بنیاد زینب کبرى (ع) مؤسسه‌ای خیریه و غیرانتفاعی است که در 1358 ش، به همت فاطمه برزگر (ابتکار) و چند تن دیگر از مؤسسان، فعالیت خود را با نگهداری از 30 کودک که از سازمان بهزیستی گرفته بود، آغاز کرد.
فعالیتهای اصلی این بنیاد شامل نگهداری از ایتام، احیا و بازسازی خانوادۀ واقعی برای کودکان، فرزندخواندگی، حمایت از دانش‌آموزان مستعد، تأسیس آموزشگاهها و مدارس و حمایت از زنان سرپرست خانوار است.
بنیاد زینب کبرى برای نخستین‌بار در ایران، روش «شبه‌خانواده» را به معنی زندگی گروههای 5 تا 6 نفره با یک مربی برای ایجاد ارتباط عاطفی و شرایط نزدیک‌تر به خانواده در مفهوم واقعی آن معرفی و اجرا کرد. شبه‌خانواده، کانونی است که در آن تعداد محدودی کودک بالای 3 سال از ابتدای ورود به بنیاد تا زمانی که به طور رسمی به فرزندخواندگی پذیرفته شوند، با یک مربی ثابت و در شرایطی تا حد امکان نزدیک به کانون خانواده نگهداری می‌شوند. در حال حاضر (1391 ش) حدود 60 کودک در کانون شبه‌خانوادۀ بنیاد زینب کبرى (ع) به سر می‌برند.
این بنیاد برای کسانی که در آرزوی فرزند هستند، امکان پذیرفتن فرزند را از طریق بهزیستی فراهم آورده است؛ تاکنون بیش از 000‘ 1 کودک از طریق این بنیاد و توسط خانواده‌ها به فرزندخواندگی پذیرفته شده‌اند. بنیاد زینب کبرى (ع) در راستای احیا و بازسازی‌ خانوادۀ واقعی به تعداد زیادی کودک که به‌سبب نداشتن سرپرست و مسکن به مراکز مربوط سپرده می‌شوند، از طریق کمکهای مالی و انجام مشاوره یاری می‌رساند.
این بنیاد همچنین تاکنون با حمایت از دانش‌آموزان مستعد و فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای تحصیل آنها، باعث راهیابی حدود 80٪ دانش‌آموزان تحت پوشش خود به دانشگاههای کشور و نیز دستیابی حدود 600 نفر از آنها به مدارک عالی دانشگاهی شده است.
فعالیتهای بنیاد خیریۀ زینب کبرى (ع) در جهت تأسیس آموزشگاهها و مدارس برای حمایت از زنان سرپرست خانوار، شامل تأسیس یک آموزشگاه فنی و حرفه‌ای در بومهن، یک دبیرستان کار و دانش دخترانه در روستای حاجی‌آباد قائن خراسان، یک دبیرستان فنی و حرفه‌ای دخترانه در بروات بم، یک آموزشگاه تربیت معلم در منطقۀ آب‌بر طارم علیای رودبار، و همچنین برگزاری کارگاههای آموزشی اعتبارات خرد برای زنان روستایی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای مربیان توسط استادان دانشگاه است.
از دیگر فعالیتهای این بنیاد می‌توان به راه‌اندازی بخشهای مددکاری، فرهنگی، انجمن جوانان و جز اینها اشاره کرد. بخش مددکاری بنیاد خیریۀ زینب کبرى (ع) در 1358 ش، و هم‌زمان با آغاز فعالیت بنیاد تأسیس شد. حمایت فرزندان جامانده از خانواده، بررسی مشکلات روانی کودکان و خانوادۀ آنها و شناخت آسیبهای اجتماعی حاکم بر جامعه، ازجمله اهداف بخش مددکاری این بنیاد به شمار می‌روند.
همچنین رسیدگی به امور فرزندان ساکن در کانون شبـه‌خانواده (شامل نظارت بـر امـور تربیتی، آموزشی، بهداشتی، و امور مربیان فرزندان)، بررسی پروندۀ اجتماعی فرزندان و رسیدگی به آن (شامل احیای خانوادۀ اصلی و بازگشت کودک به دامان خانواده، و انجام امور قانونی مربوط به فرزندخواندگی)، رسیدگی و نظارت به امور فرزندخواندگی (فرزندانی که سالهای پیش به فرزندخواندگی پذیرفته شده‌اند و ارائۀ مشاوره‌های فردی و خانوادگی به آنها)، و رسیدگی و نظارت به امور خانواده‌های تحت پوشش (شامل حمایتهای مادی در قالب کمکهای نقدی و غیرنقدی) از فعالیتهای بخش مددکای به شمار می‌آیند.
بخش فرهنگی این بنیاد فعالیتهای خود را در تابستان 1368 ش با هدف کمک به دانش‌آموزان و دانشجویان مستعد کم‌بضاعت که تحت سرپرستی مادر خود هستند، آغاز کرد. در این بخش دانش‌آموزانِ مادر سرپرست از مقاطع راهنمایی و دبیرستان تحت پوشش قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین خدمات انجام‌شده در این بخش می‌توان به ارتباط مستمر ماهانه با خانواده‌ها و دانش‌آموزان، تأمین کتب درسی و لوازم‌التحریر مورد نیاز آنها به صورت سالانه، ثبت نام دانش‌آموزان در کلاسهای تقویتی و کنکور و زبان انگلیسی، اعطای جوایزی به دانش‌آموزان برجسته و پذیرفته‌شدگان در کنکورهای سراسری، تأمین پوشاک مورد نیاز برای دانش‌آموزان و دانشجویان در ابتدای سال تحصیلی و سال نو، و اعزام دانش‌آموزان ممتاز به اردوهای تفریحی و زیارتی اشاره کرد.
انجام مشاوره‌های خانوادگی و ازدواج، برگزاری کلاسهای روان‌شناسی برای مادران و فرزندان آنها، تهیۀ جهیزیه برای دختران تحت پوشش، تهیۀ مواد خوراکی در ماه رمضان و سال نو، حمایت از کودکان و خانواده‌های آنها در امور درمانی و بهداشتی و نیز اعطای وام و تسهیلات جهت ودیعۀ مسکن خانواده‌ها از دیگر فعالیتهای این بخش است.
انجمن جوانان بنیاد خیریۀ زینب کبرى (ع) فعالیت خود را از 1388 ش با جذب جوانان علاقه‌مند به‌منظور کمک به اهداف خیرخواهانۀ این بنیاد آغاز کرد. گروههای فعال این انجمن شامل گروههای جذب حامیان مالی، طراحی و تبلیغات، رسیدگی به امور اجرایی و تدارکات، آموزش و تحقیق و توسعه، و همچنین گروه مسئول رسیدگی به امور رایانه‌ای بنیاد است؛ ازجملۀ فعالیتهای این انجمن می‌توان به ترتیب دادن بازارچه‌های خیریۀ بنیاد جهت درآمدزایی و نیز حضور در نمایشگاهها و سمینارهای مختلف به منظور معرفی فعالیتهای بنیاد خیریۀ زینب کبرى اشاره کرد.
این بنیاد در بخش درمان بیمارانِ نقص ایمنیِ اولیه، به درمان برخی اختلالات ارثی ــ که به‌دلیل معیوب بودن ژنهای دخیل در ساخت اجزاء سیستم ایمنی، عملکرد پروتئینها و سلولهای سیستم ایمنی و دفاعی ایجاد می‌شوند ــ کمک می‌کند.
بنیاد خیریۀ زینب کبرى (ع) افزون بر تهران، فعالیت خود را در شهرستان بومهن نیز متمرکز ساخته است.
این بنیاد در دو ساختمان مستقل از یکدیگر در خیابان موحد دانش (اقدسیه)، کوچۀ نیلوفر به فعالیت می‌پردازد. یکی از این واحدها بیشتر به امور اداری، و دیگری به بخش شبه‌خانواده (خوابگاه کودکان) اختصاص دارد.

مآخذ

برزگر (ابتکار)، فاطمه (از مؤسسان بنیاد خیریۀ زینب کبرى)، مصاحبه با مؤلف؛ تحقیقات میدانی مؤلف؛ هدایتی‌فر، مهسا (از کارمندان بنیاد خیریۀ زینب کبرى)، مصاحبه با مؤلف.

نفیسه بشری