استنلی، وندل

اِستَنلی \ [e]stanli\ ، وِندِل مِرِدیث (1904-1971م/ 1273-1350ش)، متخصص آمریکاییِ زیست‌شیمی (بیوشیمی). او در 1946م بـه‌سبب کار بر روی خـالص ساختن و به شکـل بلور در آوردن ویروسها، و نشان دادن ساختمان مولکولی آنها جایزۀ نوبل در شیمی را به‌همراه جان نورثرِپ و جِیمز سامنِر دریافت کرد.

استنلی در ایالت ایندیانا در آمریکا زاده شد و مدرک دکتری خود را از دانشگاه ایلینویز در 1929م گرفت. او به‌هنگام کار در مؤسسۀ پژوهشهای پزشکی راکِفِلِر (دانشگاه راکفلر کنونی) در پرینستِن (1932-1948م)، ویروس موزاییک تنباکو (ویروس تی ام وی که عامل ایجاد‌کنندۀ یک بیماری گیاهی است) را بلوری کرد (1935م). وی همچنین نشان داد که ویروس دارای تجمع میله‌ای‌شکلی از مولکولهای پروتئین و نوکلِئیک اسید است. کارهای او دانشمندان دیگر را قادر ساخت تا با استفاده از روشهای پراش (انکسار) پرتو ایکس، ساختمان مولکولی دقیق و شیوۀ تکثیر چندین ویروس دیگر را به‌خوبی آشکار سازند.
استنلی که استاد زیست‌شیمی و رئیس آزمایشگاه پژوهشهای ویروسی دانشگاه کالیفرنیا در بِرکلی بود (1948-1971م)، بر روی ویروسهای آنفلوانزا نیز مطالعه کرد و در زمان جنگ جهانی دوم، واکسن پیشگیری از این بیماری را ساخت. او بعدها اثر ویروسها بر سرطان را نشان داد. استنلی در سالامانکا در اسپانیا درگذشت.

مآخذ

EA, 2006; EB, 2008; ME, 2008.
بخش علوم پزشکی