استفانوس ساراگوسایی

اِستِفانوسِ ساراگوسایی \ [e]stefānus-e sārāgosāyi\ ، یا لِریدایی، مترجم عربی به لاتین (فعال در نیمۀ نخست سدۀ 13م). وی در 1233م الاعتماد فی الادویة المفردة ابن جزّار (ه‌ م) را تحت عنوانی که دقیقاً به همان معنی عنوان عربی بود، به‌ لاتین درآورد. پیش از او کنستانتین آفریقایی این اثر را ترجمه و تلخیص، و با نام گرادیبوس، به خود منسوب کرده بود. این ترجمۀ منحول گاه همراه دیگر ترجمه‌های منحول کنستانتین در مجموعۀ آثار وی و گاه در مجموعۀ آثار اسحاق بن سلیمان اسرائیلی منتشر می‌شد. اما اشتاین‌اشنایدر پس از کشف دست‌نویسهایی از متن اصلی عربی و ترجمۀ لاتین استفانوس، و مقایسۀ بخشهایی از دو ترجمۀ لاتین، در 1879م مقاله‌ای دربارۀ‌ ارتباط میان گرادیبوس کنستانتین و الاعتماد فی الادویة المفردة‌ ابن جزّار نوشت (اشتاین اشنایدر، «ترجمه‌های اروپایی...»، no. 113، «ترجمه‌های عبری»، 702-703، «کنستانتین...»، 1-3, passim؛ سارتن، 562؛ اولمان، 268-269؛ ژاکار، 124؛ میشو، 395).

مآخذ

Jacquart, D. & F. Micheau, La médecine arabe et l'occident médiéval, Paris, 1990;
Micheau, F., «La connaissance d’ibn al-Ğazzār, médecin de Kairouan, dans l'Orient arabe», Arabica, 1996, vol. XLIII, no.3;
Sarton, G., Introduction to the History of Science, Baltimore, 1927-1947, vol.II;
Steinschneider ,M., «Constantin's lib. de gradibus und ibn al-Gezzar’s Adminiculum», Deutsches Archiv für Geschichte der Medizin und Medicinische Geographie, Leipzig, 1879, vol.II;
id., «Die Europäischen Übersetzungen aus dem Arabischen bis Mitte des 17. Jahrhunderts, A) Schriften bekannter Übersetzer», Sitzungsberichten der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften in Wien, philosophisch-historische Klasse, 1904, vol. CXLIX, no.4;
id., Die Hebraeischen Uebersetzungen des Mittelalters und die Juden als dolmetscher, Berlin, 1893;
Ullmann, M., Die Medizin im Islam, Leiden 1970.
یونس کرامتی