آزادی، مجسمه

آزادی، مُجَسَّمه -ye āzādī](a)[mojassame (عنوان رسمی: آزادی جهان‌افروز)، مجسمۀ عظیمی در جزیرۀ آزادی در خلیج علیای نیویورک، یادبود دوستی ملتهای ایالات متحده و فرانسه. این‌مجسمه که با پایه‌اش93متر ارتفاع دارد، مجسمۀ زنی است که مشعلی به دست راست افراختۀ خود گرفته، و در دست چپش لوحی است به تاریخ 4 ژوئیۀ 1776 که «اعلامیۀ استقلال» آمریکا در آن تصویب شده است و «روز استقلال» خوانده می‌شود. آسانسوری بازدیدکنندگان را به تراسی که بر فراز پایۀ مجسمه قرار دارد، می‌برد. درون مجسمه نیز پلکان مارپیچی وجود دارد که به تماشاگاهی که در تاج سر مجسمه ساخته شده است، می‌رسد. «موزۀ مهاجرت آمریکا» در پای این مجسمه قرار دارد.
پس از پایان جنگ داخلی آمریکا، ادوار دو لابوله، مورخ فرانسوی ساختن مجسمه را پیشنهاد داد. فرانسویان کمکهای مالی گرد آوردند و ساختن مجسمه در 1875م به سرپرستی فرِدریک اُگوست بارتولدی پیکرتراش در فرانسه آغاز شد. مجسمه را با چکش‌کاری ورقهای مسی ساختند و بر چارچوبی شامل 4 ستون فولادی عظیم که آلکسـاندر ـ گوستاو اِفِل (ایفل) طراحی کرده بود، سوار کردند. قطعه‌های مجسمۀ تمام شده را که 46 متر ارتفاع و 225 تن وزن داشت، در 1885م از هم جدا کردند وآنها را با کشتی به نیویورک فرستادند. پایۀ مجسمه که در فورت وود، در جزیرۀ بِدْلو ساخته شده بود، بعداً تکمیل گردید. مجسمه را بر پایۀ آن سوار کردند و رئیس‌جمهور کلیوْلند آن را در 28 اکتبر 1886 رسماً افتتاح کرد.

در میانۀ دهۀ 1980م، پس از آنکه بررسی دقیق مجسمه نشانه‌هایی از فرسودگی و پوسیدگی را آشکار ساخت، کمیته‌ای مرکب از شهروندان فرانسوی و آمریکایی هزینۀ مرمت آن را تأمین کرد.
کار ادارۀ مجسمه در آغاز به دست هیئت مدیرۀ فانوسهای دریایی آمریکا بود، زیرا مشعل آن را در دریانوردی مفید می‌دانستند. در 1901م ادارۀ آن به وزارت جنگ منتقل شد، زیرا فورت وود در آن زمان پایگاهی نظامی بود. در 1924م آن را از یادمانهای ملی شمردند. پایگاه فورت وود در 1937م به کار خود پایان داد و بقیۀ جزیره نیز جزئی از یادمان ملی شد.
در 1956م جزیرۀ بدلو به جزیرۀ آزادی موسوم گردید و در 1965م جـزیـرۀ اِلیس در نـزدیـکـی آن ــ که قبلاً مـحـل ورود مهـاجران بـود ــ بـه مجموعـۀ یـادمان منضم شد و مساحت کل مجموعه به 63/ 23 هکتار رسید. (101)