آقا بابا خان، مدرسه

آقا بابا خان، مدرسۀ \madrese-ye āqā bābā xān\، یا مدرسۀ وکیل، اثری بازمانده از سدۀ 12 ق / 18 م در شیراز. این مدرسه به مسجد وکیل متصل است و در جنوب ‌شرقی آن قرار دارد (فرصت، 444؛ امداد، 199). درِ ورودی مدرسه در ضلع‌ جنوبی است. این بنا در اصل جزو بناهای کریم‌خانی است و ساخت آن که با مرگ پادشاه زند ناتمام مانده بود، در دورۀ قاجار، توسط سردار آقاباباخانِ بارفروشی پایان پذیرفت (فرصت، همانجا؛ فسایی، 162؛ کمالی، 343). مدرسه فاقد کتیبۀ تاریخی است (نک‌ : گنج‌نامه، 126). فرصت شیرازی (د 1339 ق / 1921 م) دربارۀ آن آورده است: «جُدرانش را به کاشیهای الوان زینت نموده ... ، دورتادور 22 حجره دارد و 4 گوشواره و یک ارسی فوقانی بر سردر آن ساخته‌اند» (ص 494؛ برای اطلاع بیشتر از جزئیات بنا، نک‌ : کمالی، 343-344).

مآخذ

امداد، حسن، شیراز در گذشته و حال، شیراز، 1339 ش؛
فرصت، محمدنصیر، آثار عجم، بمبئی، 1314 ق؛
فسایی، حسن، فارس‌نامۀ ناصری، تهران، 1313 ق؛
کمالی سروستانی، کورش، دانشنامۀ آثار تاریخی فارس، شیراز، 1384 ش؛
گنج‌نامه، مدارس، به کوشش کامبیز حاجی قاسمی، تهران، 1379 ش.

بخش هنر و معماری دانا