اردلافی

اُرْدِلافّی [ordelāffī]، نام خانواده‌ای از اشراف ایتالیا که سالهایی متمادی از سده‌های 14 و 15م را در شهر فُرْلی و نواحی مجاور آن در رُمانیا حکومت می‌کردند. از مطالب کتاب دوزخ اثر دانته، چنین برمی‌آید که فرلی تا پیش از اوایل سدۀ 14م کاملاً تحت تسلط آنها قرار گرفته بوده است. در 1307م اِسکارپِتّا اردلافی با عنوان «فرماندهِ مردم» زمام حکومت فرلی را به دست گرفت.
این خانواده از گیبِلینها ــ طرفداران امپراتوران مقدس روم ــ بودند و در سدۀ 14م، فُرلیمْپوپولی و چزِنا را به قلمرو حکومت خود اضافه کردند. سرانجام طرفداران پاپ (گوئِلفها) مبارزه‌ای را برضد آنها ترتیب دادند که منجر به 3 سال جنگ بین آنها گردید. در این جنگ که به نفع طرفداران پاپ تمام شد، فرانچسکو اردلافی و همسرش سرسختانه از چزنا دفاع کردند. گرچه در آن موقع فرانچسکو فرلی را از دست داد، ولی در 1376م پسرش سینیبالدو آن شهر را باز پس گرفت. با قیامی عمومی که گروه طرفدار پاپ در 1405م برپا کرد، بار دیگر قدرت از چنگ این خانواده خارج شد، ولی طولی نکشید که حکومت باز به دست آنها افتاد. در بقیۀ سالهای سدۀ 15م، قلمرو موروثی این خانواده چندین بار بین آنها و طرفداران پاپ دست به دست شد، تا سرانجام پینوی سومِ اردلافی روی کار آمد. پینو بعد از اینکه با کشتن برادرش چِکّوی سوم به فرمانروایی رسید، همسر اول، مادر و همسر دوم خود را به قتل رساند و سرانجام، خود توسط همسر سومش در 1480م به هلاکت رسید. پاپ سیکْسْتوس چهارم دست این خانواده را از فرلی کوتاه نمود و بجز از مدت کوتاهی (1503-1504م) که خانوادۀ اردلافی باز قدرتی به دست آوردند، دیگر ذکری از آنها نشده است. (116)