ارخمنس

اُرْخُمِنُس [orxomenos]، شهر باستانی بِئوسیایی واقع بر دماغه‌ای در شمال دشت کُپائیس. ارخمنس شمالی‌ترین شهر بارودار میسِنی (موکِنایی) و پایتخت سلسلۀ مینواسیها بود و بخش بزرگی از بئوسی تابع آن به‌شمار می‌رفت. در دوران باستان،این شهر عضو اتحادیۀ کالاوریایی بود، اما تفوق سیاسی در بئوسی به شهر تِب انتقال یافت. ارخمنس از نخستین شهرهایی بود که سکه ضرب کرد (ح 550ق‌م) و در افسانه‌ها به سبب ثروتش شهرت یافت. در این شهر،پرستش الاهگان رحمت (خاریتِس) آیین مهمی به‌شمار می‌آمد.
ارخمنس ستاد فرماندهی اُلیگارشی (گروهِ حاکمان) تبعید شده‌ای بود که بئوسی را از قید سلطۀ آتن آزاد کردند (447 یا 446ق‌م) . تا سدۀ 4ق‌م، این شهر خط‌مشی سیاسی مخالفی در برابر تب پیدا کرده بود. به دنبال غارتهای مستمر تبیها در سدۀ 4ق‌م، ارخمنس به دست فراموشی سپرده شد.
حفاریهای انجام شده در سده‌های 19 و 20م نشان داد که ارخمنس از نظر کاوشهای مربوط به عصرهای نوسنگی و مفرغ اهمیت فراوان دارد. (131)