آفریقای شرقی بریتانیا

آفریقای شرقی بریتانیا \āfrīqā-ye šarqī-ye berītāniyā\، سرزمینهایی در شرق آفریقا که در گذشته، در تصرف بریتانیا بودند، شامل کِنیا، اوگاندا، و زنگبار و تانگانیکا (تانزانیای کنونی).
نفوذ بریتانیا در این محدوده در یک‌چهارم پایانی سدۀ 19 م، و از زنگبار آغاز شد. اتحاد آفریقای شرقی بریتانیا در راستای یک روش ویژۀ مشارکتی اقتصادی شکل گرفته بود و بعدها به مجمع آفریقای شرقی تغییر یافت، اما از اواخر دهۀ 1970 م فعالیت آن به‌سبب اختلافات اعضا عملاً منسوخ شد. در 1888 م، «شرکت (کمپانی) سلطنتی آفریقای شرقی بریتانیا» مدعی مالکیت سرزمینی شد که اکنون کنیا نامیده می‌شود. بریتانیا در 1890 م در قلمرو سلطان‌نشین زنگبار، و در 1894 م در قلمرو پادشاهی بوگاندا (اوگاندا) تحت‌الحمایه‌هایی ایجاد کرد. در 1895 م، قلمرو «شرکت سلطنتی آفریقای شرقی بریتانیا» در کنیا نیز به‌عنوان «تحت‌الحمایۀ آفریقای شرقی» به امپراتوری بریتانیا واگذار گردید (این سرزمین در 1920 م به دو منطقۀ «تحت‌الحمایۀ کنیا» و «مستعمرۀ کنیا» تقسیم شد). در 1919 م، قیمومت سرزمین تانگانیکا که تا پیش ‌از آن متعلق به آلمان بود، از سوی «جامعۀ ملل» به بریتانیا واگذار شد.
بعد از جنگ جهانی دوم، احساسات میهن‌پرستانه در آفریقای شرقی بریتانیا افزایش یافت. در زمان پیشروی به سوی استقلال، بریتانیا سعی داشت تا اتحادیۀ آفریقای شرقی را تشکیل دهد که شوق رسیدن به استقلال آن را غیرممکن ساخت.
در دهۀ 1960 م، همۀ این سرزمینها به استقلال سیاسی دست یافتند که تانگانیکا اولین آنها در 1962 م بود. زنگبار و تانگانیکا در 1964 م متحد شدند و کشور تانزانیا را پدید آوردند.

مآخذ

Americana, 2006;
Britannica, 2010;
Encarta, 2009.
بخش جغرافیا