اشپور

اشپور \ešpor\، لودویگ یا لویی (1784- 1859 م / 1198-1276 ق)، نوازندۀ ویولن، رهبر ارکستر و آهنگ‌ساز آلمانی که ساخته‌هایش نمونۀ آثار آغازین دوران رمانتیسم در موسیقی آلمان است.
او با مطالعۀ پارتیتورهای موتسارت، شیوۀ آهنگ‌سازی را فراگرفت. نوازندگی ویولن را نزد رهبر ارکسترِ براونْشوایگ (برونسویک)، و سپس در 1802 م نزد فرانتس اِک آموخت. اِک او را، در سفری که به منظور اجرای برنامه به روسیه کرد، همراه خویش برد. اشپور در 1820 م به نخستین سفر از 6 سفر خود به انگلستان رفت. او در 1821 م به رهبری ارکستر دربار کاسِل رسید. اما تندروی سیاسی او طی سالهای بعد موجب خشم حامی‌اش، برگزینندۀ (اِلِکتورِ) هِسِن ـ کاسِل شد؛ همو در 1857 م برای اشپور مستمری برقرار کرد. چندی نگذشت که دست چپ اشپور شکست و او دیگر قادر به نواختن ویولن نبود.
اگرچه اشپور با آهنگ‌سازان پیشرو زمان خود مخالف بود، و از آثار وِبِر و نیز آثار متأخر بتهوون بدش می‌آمد، آثار واگنر را می‌ستود و «هلندی پرنده» و «تانهویزِر» را اجرا کرد. «فاوست» (1816 م)، یکی از نخستین اپراهای رمانتیک آلمان، و «یِسُندا» ازجمله 11 اپرای او هستند. از 9 سمفونی او، چهارمین، یعنی «تقدیس صدا»، از همه موفق‌تر بود. او 15 کنسرتو برای ویولن (که شمارۀ 8 آن را هنوز هم می‌نوازند)، 34 کوارتِتِ زهی، 4 کوارتت برای 4 جفت ‌ساز زهی و یک نونِت (قطعه‌ای برای 9 نوازنده) هم نگاشته است.

مآخذ

Americana, 2006;
Britannica, 2010;
Columbia, 6th edition;
Encarta, 2009.

بخش موسیقی