اریتره، جبهه آزادی بخش خلق

اِریتْره، جِبْهۀ آزادی بَخْشِ خَلْق [ jebhe(a)-ye āzādī- baxš-e xalq-e erītre ] (از 1994م/ 1373ش: جبهۀ خلق برای مردم‌سالاری و عدالت)، جنبشی جدایی‌خواه که برای ایجاد کشور مستقل اریتره در شمالی‌ترین بخش کشور اتیوپی (حبشه) مبارزه کرد و در 1993م به پیروزی دست یافت.
ناحیۀ تاریخی اریتره به عنوان بخشی خودگردان در 1952م به اتیوپی پیوسته بود. «جنبش آزادی‌بخش اریتره» در 1958م تأسیس شد و در 1961م جای خود را به «جبهۀ آزادی بخش اریتره» داد. هنگامی که هایْله سِلاسی، امپراتور اتیوپی به خودمختاری اریتره پایان داد و در 1962م، آن را به عنوان استان به اتیوپی ضمیمه کرد، شمار اعضای این جبهه افزایش یافت.
«جبهۀ آزادی بخش اریتره» در دهه‌های 1960 و 1970م نبرد چریکی سازمان یافته‌ای را بر ضد حکومت اتیوپی به راه انداخت. جناحی از این جبهه برای تشکیل «جبهۀ آزادی بخش خلق اریتره» در 1970م از آن جدا شد. «جبهۀ آزادی بخش خلق اریتره» توانست تسلط خود را بر بیشتر نواحی روستایی اریتره استوار سازد و تشکیلات حکومتی کارآمدی در آنها ایجاد کند. جنگی که در 1981م میان این دو جبهه و دیگر گروههای شورشی اریتره درگرفت، مانع از موفقیتهای نظامی بیشتر آنها شد، اما پس از آن، «جبهۀ آزادی‌بخش خلق اریتره» به عنوان گروه چریکی اصلی اریتره سربرآورد.
در اواخر دهۀ 1980م، هنگامی که حمایت اتحاد شوروی از حکومت سوسیالیستی اتیوپی قطع شد، «جبهۀ آزادی‌بخش خلق اریتره» با گروههای چریکی استان تیگْره و دیگر بخشهای اتیوپی متحد شد؛ در 1991م، هنگامی که این گروهها حکومت مرکزی را واژگون کردند و پایتخت اتیوپی را گرفتند، این جبهه به طور جداگانه، حکومتی موقت برای اریتره تشکیل داد.
در آوریل 1993 همه‌پرسی برای استقلال اریتره، زیر نظر سازمان ملل متحد برگزار شد و یک ماه پس از آن، این جبهه تأسیس کشور جدید اریتره را اعلان کرد. «جبهۀ آزادی بخش خلق اریتره» به منزلۀ بخشی از روند تبدیل شدن به حزب سیاسی حاکم بر اریتره، در فوریۀ 1994 نام خود را به «جبهۀ خلق برای مردم سالاری و عدالت» تغییر داد. (154)