آرثر

آرثِر [ārser]، پادشاه افسانه‌ای بریتانیا که در سلسله داستانهای منظوم حماسی قرون وسطى در نقش فرمانروای گروهی به نام « شهسواران میزگرد» ظاهر می‌شود. به درستی روشن نیست که این افسانه‌ها چگونه و از کجا در وِیْلز یا در نواحی سلت‌نشینِ بریتانی‌زبانِ شمال بریتانیا سرچشمه‌ گرفته، و آیا تصویرآرثر بر مبنای‌شخصیتی تاریخی ساخته شده‌است، یا نه.
این پندار که سرداری به نام آرثر فرماندهی قوای ویلز را در برابر تهاجم ساکسونهای غربی به عهده داشت و مانع پیشروی آنها از تِمز شد، براساس ترکیبی از نوشته‌های دو مورخ قدیم به نامهای گیلدِس و نِنیِس و کتاب «وقایع‌نامۀ ویلز» (سدۀ 10م) است. «تاریخ بریتانیا» (سدۀ 9م) تألیف ننیس به شرکت آرثر در 12 جنگ برضد ساکسونها اشاره می‌کند که به پیروزی وی منتهی شد، ولی این بخش کتاب از منبعی نامعین، و احتمالاً از متنی منظوم نقل شده است. «وقایع‌نامۀ ویلز» نیز به این پیروزی آرثر (516م) اشاره می‌کند و از نبرد کَملَن (537م) که به کشته شدن او انجامید، سخن به میان می‌آورد.
کالینگوود در کتاب «بریتانیای عهد رومی و مکانهای انگلیسی‌نشین» (1936م) نظریۀ دیگری را مطرح می‌کند. به گمان وی آرثر سربازی حرفه‌ای در خدمت شاهان بریتانیا بود. وی فرماندهی نیروهای سواره نظامی را که به سبک رومیها آموزش دیده بودند، برعهده داشت و آنان را به هر نقطه‌ای که در معرض تهدید ساکسونها بود، گسیل می‌داشت؛ ولی ادبیات قدیم ویلز پس از اندک زمانی، از آرثر پادشاهی شگفتی‌ آفرین ساخت. در داستانی عاشقانه مربوط به سدۀ 12م، او با گروهی از پهلوانان دیگر ارتباط داده می‌شود. تصور این گروه سلحشور به سرکردگی آرثر بی‌شک این فکر را به وجود آورد که آرثر دارای دم و دستگاه و درباری بوده است. (116)