اسکاپلیت

اِسکاپُلیت \ [e]skāpolit\ ، هریک از کانیهای متعلق به گروه فِلدِسپاتوئید (شبه‌فلدسپات) که در سنگهای دگرگونیِ مجاورتیِ غنی از کلسیم، به‌ویژه مرمر، گنایس (گنِیس)، گرانولیت، شیست سبز و انواع اسکارن، وجود دارند. این کانیها بیشتر در کِبِک و اُنتاریو (در کانادا)، کیرونا (در سوئد)، پنسیلوانیا (در ایالات متحده) و کوینزلند (در استرالیا) یافت می‌شوند.
بلورهای اسکاپلیتها شفاف تا نیمه‌شفاف و منشوری شکل‌اند، ظاهری زبر دارند و دارای گستره‌ای از رنگهای سپید تا خاکستری، سبز روشن یا سپید مایل به سرخ‌اند. نام اسکاپلیت بر اساس شکل پاره‌ای از بلورهای آن، از دو واژۀ یونانی اِسکاپوس، به معنای ستون یا میله، و لیثوس، به معنای سنگ، برگرفته شده است.
اسکـاپلیتها یک سِریِ جـامد ـ محلول را تشکیل می‌دهند که در آن، سدیم و کلسیم در ساختار مولکولی، جایگزین یکدیگر می‌شوند. ماریالیت، گونه‌ای سدیم‌آلومینوسیلیکات، و مِیونیت، گونه‌ای کلسیم‌آلومینوسیلیکات، اعضای پایانی (ترکیبهای خالص) سری اسکاپلیت‌اند و وِرنِریت، دیپیر (دایپایر) و میزونیت (میتسونیت) از کانیهای میانی این سری به شمار می‌آیند.

مآخذ

EA, 2006;
EB, 2010;
ME, 2008 (under «scapolite group»).
بخش علوم پایه و مهندسی